0
Hamburger Üzerine - Cansu Gök (Sosyolog)

Hamburger Üzerine - Cansu Gök (Sosyolog)

A+ A-

  Hayatımıza nasıl girdiği, hangi ihtiyaç doğrultusunda bu kadar yaygınlaştığı, fast food kavramından kurtarılması gereken bir yemek olduğu ve hatta iç malzemelerinin sıralanışı üzerine tartışılması gereken bir konu “hamburger!”.

  Çoğu kaynakta Almanya’nın Hamburg kentinde ortaya çıktığı aktarılıyor, oradan da 19.yy sonları Amerika’ya göçmenler tarafından götürüldüğü ve sanayileşme sınıfsal değişim ve mutfak alışkanlıklarının değişmesi ile yayılıp bugünlere geldiğini biliyoruz. Çoğu tarihçi Hamburg köftesini iki dilim ekmek arasına koyan bir aşçı tarafından icat edildiğini savunsa da bir kısım Amerika’nın ilk fast food zinciri olan White Castle tarafından icat edilip geliştirildiğini savunuyor. Bazı kaynaklarda Avrupa’da zaten daha önceden benzer şekilde var olduğu söyleniyor. Örneğin Fransa’da tartar köftesi olarak servis edilirken Almanya’da Frikadelle olarak servis edildiği kayıtlarda geçiyor. Daha birçok kaynakta farklı bilgiler olsa da hiçbir zaman kim veya kimler tarafından icat edildiği kesin olarak bilinemeyecek gibi görünüyor ancak tarihsel gelişimine baktığımızda Hamburgdan çıkmış olması akla en yatkın olanı diyebiliriz.

  Değinmek istediğim şeyler arasında toplumsal olarak tüketim hızı ile birlikte sanayileşme sonrası mutfak alışkanlıklarının değişmesi ve hızlı yemek (hızlı tüketim) kavramının sonucunda hamburgerin bu kadar yaygın olması var. Aile hayatında kadının iş hayatına atılması evde iş bölümü kavramını ortaya çıkardı ve mutfak kültürü de zamanla değişti. Kadın artık evde çocuklara bakıp uzun saatlerini mutfakta yemek pişirmekle geçirmiyordu. Mutfağa vakit ayırmak keyfi bir etkinliğe dönüştü -ki bu en sevdiğim- ve bunun yerine doymak için hızlıca üretilip tüketilen fast food kavramı ve hamburger sıklıkla tercih edilen oldu. Ancak seri üretim dışındaki lezzetlere dahil olan gurme restoranlar veya evde her malzemesi ile ayrıca uğraşılan hamburgerleri fastfood sektöründen kesinlikle ayrı tutmamız gerekir. Gurme hamburgerler ev yapımı ekmeğinden tutup iç malzeme çeşitliliği ile kendini bambaşka bir noktaya taşır ve üzerinde mesai harcanan özel hamburgerlerdir. Gurme bir mutfaktaki hamburgerin içinde uzun süre bekletilmiş kaliteli peynirler, özel soslar, karamelize soğan, kızarmış yumurta, akla gelmeyecek taze sebzeler bulunabilir. Eğer malzemelerin birbiri ile uyumu yakalanırsa tadına doyum olmaz. Hamburgerin genel iç sıralaması alt ekmek üzerine sırasıyla köfte, peynir, salata, domates, soğan, turşu, sos ve üst ekmek olarak kabul ediliyor ancak herkesin kendine göre bir sıralaması vardır, kesinlikle kişiselleştirilebilir ve malzemeler de değiştirilebilir. İki dilim arası köfte ve birbirinden farklı malzemeleri bir araya getirebilirsek sıralamasını oluşturmak hiçte zor değil.

  Kapitalizm ve hızlı tüketim kavramının hayatımıza soktuğu baş temsilcisinin hamburger olduğu fast food kavramındaki hamburgeri değiştirmek bizim elimizde. Hamburgerin tahıllı ekmekle yapılmış olanı, içerisinde avokado sos, pancar sos, fransız peynirleri, füme jambonlar ile çeşitlendirilmiş olanını yapmak, tüketmek hamburgerin evrildiği fast food kavramından çıkarmak bir lezzeti kurtarmak olacaktır. Bir de bilinen bu fast food zincirlerinde hamburgerin yanında tek amacı kısa süreli tokluk hissi olan patates diye satılan sarı cipslere hiç değinmeyeceğim o ayrı bir yazının konusu. Kendi kişiselleştirilmiş gurme hamburgerinizi bulmak, en azından bir kere yapmayı denemek onu fast food kavramından ayırmak için bir fırsat vermek olacaktır. Tek ısırıkta tüm malzemelerin tadını almanız dileğiyle..

 

 

24-07-2023
Konuk Düşünce Yazarları

Konuk Düşünce Yazarları

info@medyacuvali.com

www.medyacuvali.com

Konuklardan Diğer Yazılar

Bu yazılar da ilginizi çekebilir

hhz zeytinyağı