0
NFT Nedir? Ne Değildir? - Oğuzhan Sivri (Edebiyat)

NFT Nedir? Ne Değildir? - Oğuzhan Sivri (Edebiyat)

A+ A-

Bu yazıda son zamanların en popüler ve merak uyandıran kavramı NFT ile ilgili görüşlerimi belirtmek istiyorum. NFT’nin ne olduğu, ne olmadığı ve NFT – Sanat ilişkisini ele alacağım.

Öncelikle NFT'nin ne olarak tanımlandığına bakalım. NFT'yi kısa ve basit şekilde belirtmek gerekirse: Blok zinciri (Blockchain) üzerinde depolanan benzersiz ve değiştirilemez dijital varlık olarak tanımlanır. Açılımı "Non Fungible Token" yani, takas edilemez jeton anlamına gelmektedir. Ticaretinin yalnızca kripto paralar ile yapılabildiği dijital varlıklardır aynı zamanda. Blok zinciri ise kısa bir özetle "merkezi olmayan veritabanı" anlamına gelmektedir. Bu kavramlar aynı zamanda yine son zamanlarda sıkça duyduğumuz Metaverse ve Web 3.0 ile yakından ilişkilidir. Bu kavramlar ile ilgili daha detaylı bilgileri araştırarak edinebilirsiniz, yazının sıkıcı olmaması adına bu kadarıyla sınırlı tutmak istiyorum.

İlk NFT'lerin 2015 yılında ortaya çıktığı biliniyor, o yıllar aynı zamanda kripto paraların da yavaş yavaş piyasaya girmeye başladığı zamanlar. Son yıllarda NFT kavramını daha çok sanat kavramı ile birlikte görmekteyiz. Birden ortaya çıkan pek çok NFT platformuna insanlar görsel çalışmalarını (dijital çalışma veya sonradan sayısallaştırılmış), yazılarını, seslerini veya müziklerini yükleyerek bunlardan kazanç elde etmeye çalışıyor. Görünüşe bakıldığı zaman üretilen veya hazır görsellerin, seslerin, yazıların değiştirilerek ya da olduğu gibi NFT’ye dönüştürüldüğü ve sergilendiği görülüyor.  Buraya kadar her şey güzel, buradan itibaren “NFT ne değildir?” sorusunu soralım. NFT platformlarında yer alan dijital varlıklar bazılarının anlattığı veya pazarladığı gibi salt dijital sanat olmadığı gibi bu platformlar da salt dijital sanat platformu değildir. Hatta çoğu dijital varlığın sanatsal açıdan niteliği de tartışılır (Önce sanatın sonra dijital sanatın ne olduğunun öğrenilmesi gerekiyor). En azından şu an için böyle olduğunu söylemek çok yerinde olacak. Popüler ve ünlü kişilerin oluşturduğu NFT’ler çok kısa sürede büyük ücretlerle alıcı buluyor ve bunların çoğunun hiçbir sanatsal değeri olmadığı net bir şekilde görülüyor. Bunun yanında bir kişi veya bir grup kişinin ortaya attığı ve birden popüler olan projeler çok yüksek miktarlara alıcı bulabiliyor ve bu piyasada dönüyor.

Dijital sanat geniş bir kavramdır ve bir çatı tanımdır. Bazıları bu tanımı sadece NFT için kullanıyor ve sanki dijital sanat NFT ile ortaya çıkmış gibi bir algı oluşturulmaya çalışılıyor. Hâlbuki asıl dijital sanat eserlerinin sergilendiği ve pazarlandığı platformlar NFT platformlarından yıllar önce vardı. Yani 2D-3D resim, modelleme, animasyon, görsel efekt vb. dijital sanat çalışmaları uzun yıllardır çeşitli platformlarda sergilenmekte ve çeşitli sektörlere hizmet etmektedir.

Sonuç olarak şahsi fikrim, NFT’nin kripto para kullanımını yaygınlaştırmak için sanatın (sözde sanatın) işin içine dahil edilmesidir. Özellikle belli kişilerin ortaya çıkardığı dijital varlıkların yüksek bedeller ile satıldığı ve popüler olduğu bir ortamdan bahsediyoruz. Elbette bu piyasanın içerisinde ünlü olmayan insanlar da küçük ücretlerle satış yapabiliyor ve yayılmasından bu güne çoğu insan için umut kapısı olmayı sürdürüyor fakat bahsettiğim gibi sanatsal olarak tartışmalı olduğunu söylemek doğru olacaktır.

 

 

15-03-2022
Konuk Düşünce Yazarları

Konuk Düşünce Yazarları

info@medyacuvali.com

www.medyacuvali.com

Konuklardan Diğer Yazılar

Bu yazılar da ilginizi çekebilir

HHZ PAŞA