0
Aslan Kral Animasyon Filminin İdeolojik Analizi - Bilge Serenay Balcı (Sinema)

Aslan Kral Animasyon Filminin İdeolojik Analizi - Bilge Serenay Balcı (Sinema)

A+ A-

Alt mesajların çizgi filmler aracılığı ile masumlaştırarak(!) verilmesi sinema dünyasında en çok görülen durumlardan birisidir. Bu yazımda Disney’in gelmiş geçmiş en çok bilinen ve izlenen filmlerinden biri olan Aslan Kral’ı içerdiği alt metinleri inceleyeceğiz. Orijinal adı Lion King olan animasyon filmi, Türkçeye Aslan Kral diye çevrilmiştir. Lion King, 15 Haziran 1994 yılında gösterime girmiş, Walt Disney Animation Studios tarafından yapılan macera, aile türündeki bir animasyon filmidir. Filmin süresi 1 saat 29 dakikadır. Filmin yönetmenliğini Roger Allers ve Rob Minkoff yaparken yapımcılığını Don Hahn üstlenmiştir.       
 

Filmde, hayvanların fiziksel özelliklerine göre kendilerine biçilmiş roller olduğunu görüyoruz. İnsana benzer özelliklere sahip olduğu için maymun Rafiki akıl, bilgelik ile özdeşleştirilmiştir. Kuş olan Zazu haber verme, haber götürme işlerini yapmaktadır. Özellikle Max Weber’in işaret ettiği otorite tiplerinden, karizmatik lider olarak gördüğümüz güçlü bir figür olarak gösterilen Mufasa, Simba’nın babası olan aslan kraldır. Yaban domuzu olan Pumbaa ve mirket olan Timon ise besin zincirinde çok önemli görülmeyen iki hayvan türü olarak görülüp filmde herkesten uzakta mutluluk felsefesi ile yaşayan “bir işe yaramayan” hayvanlar olarak gösterilmiştir. Filmde ötekileştirilen ve kötülüğünü temsil eden karakterlerde Mufasa’nın erkek kardeşi Scar ve sırtlanlardır.

 

Geleneksel Otorite

Lion King filminde geleneksel ve karizmatik otorite tipini bir arada görmekteyiz. Baba aslandan oğluna geçen saltanat vari bir yönetim görüyoruz ve diğer hayvanların yönetimde hiçbir söz hakkı yoktur. Mufasa’nın “güneş gören her yer bizim toprağımız” repliği ve diğer hayvanların Simba’nın halka tanıtımında diz çökmesi geleneksel otoritenin hüküm sürdüğünü kanıtlar niteliktedir.
 

 

İslamofobi

Lion King 1994 yılında yani Körfez Savaşlarından hemen sonra yapılan bir filmdir. İslamiyet’in ve Müslümanlığın sembolü olan hilal şeklini Lion King filminde kötü karakterlerin görüldüğü ve plan yaptığı sahnelerde net bir şekilde görmekteyiz. Bu durumda bize filmdeki kötülük, nefret kavramlarıyla İslam eşleştirmesinden dolayı Lion King filmindeki islamofobi vurgusunu görmekteyiz.
 

Irkçılık

Filmdeki karakterler incelendiğinde iyi karakterlerin daha açık renklerle oluşturulduğu kötü karakterlerin ise koyu renkler ile çizildiği göze çarpmaktadır. Buda bize alt metin olarak “koyu tenliler, siyahiler” kötüdür mesajı vermektedir.
 

Anti-Feminizm

Disney’in eski filmlerinde kadın erkek temsillerine baktığımızda kadınların genellikle güçsüz, yetersiz, bağımlı olarak gösterildiğini görürüz. Lion King filminde de kadınların doğurganlık ve bağımlı özelliklerinin ön plana çıktığını görürüz. Filmde erkeklerin otoriteye sahip olduğunu kadınların erkeklerin gölgesinde kaldığını söyleyebiliriz. Nala’ya küçük yaştan itibaren Simba ile evleneceksin mesajı verilmiştir, bu yüzden Nala gibi aslında güçlü bir aslan hep Simba ile ilişkili sahnelerde gösterilmiştir. Mufasa ölüp Simba sürgün edildiğinde Scar iktidarı ele geçirir. Kadın aslanlar sayıca üstün olmalarına rağmen, Scar’ı alt edebileceklerken bunu yapmaz tek olan erkek aslana boyun eğerler. Otoritenin değişimi için Nala, Simba’yı bulmaya gider. Yine bir erkek aslan tekrar iktidarı geri kalır. Lion King filmindeki hayvanlar arasındaki mesleki temsillere ve toplumsal hayata katılımına baktığımızda da hep erkek karakterleri görürüz.

 

Hippilik

Timon ve Pumbaa karakterleri güçlünün güçsüzü yediği besin zincirinden uzakta muhteşem bir doğada yaşamaktadırlar. “Hakuna matata” felsefesi ile yaşayan Timon ve Pumbaa savaştan ve iktidar mücadelesinden uzak, anı yaşa, mutlu ol ve problem yok mesajı verirler.

 

Ötekileştirme

Lion King filminde besin zincirinde ve doğa yaşamında bir işlevi olmayan, fiziksel olarak çirkin görülen canlıların toplumdan dışlandıklarını ve sürgün edildiklerini görürüz. Pumbaa karakteri söylediği şarkıda çok çirkin olduğu ve kötü koktuğu gerekçesiyle toplumdan dışlandığını anlatmıştır. Aslanların iktidarı meşrulaştırılmıştır ama sırtlanlarda etçil olmalarına rağmen tehlikeli olarak ve diğer canlılar için tehdit oluşturdukları gerekçesiyle ötekileştirilerek toplumdan dışlanmışlardır.
 

Çizgi diziler, animasyon filmleri asla düşündüğünüz gibi masum mesajlar içermez. O yüzden dikkatli ve bilinçli bir sinema seyircisi olmakta fayda var. :)

Herkese İyi Seyirler! 

 

Kaynakça

 

G, Vraketta. (2010).  The Representations of Gender, Sexuality and Race in Disney’s The Lion (Article). University of Brighton, England.

http://www.otekisinema.com/

Wikipedia

Google/görseller
01/05/2019
Konuk Düşünce Yazarları

Konuk Düşünce Yazarları

info@medyacuvali.com

www.medyacuvali.com

Konuklardan Diğer Yazılar

Bu yazılar da ilginizi çekebilir

hhz ballar