Uterus Miyomları ve Beslenme İlişkisi 'Esra Akad'

Uterus Miyomları ve Beslenme İlişkisi 'Esra Akad'

A+ A-

Uterus leiyomiyomu, diğer adıyla miyom, kadın üreme sisteminde sıklıkla görülen iyi huylu bir tümör çeşididir. (1) Miyomlar genel olarak kas dokusundan oluşmaktadır bu yüzden fibromiyom ve fibrinoid gibi isimlendirmeler de yapılmaktadır. Üreme çağındaki kadınlarda %20-25 oranında görülmekteyken 40 yaş üstü kadınların %45-50’sinde görülmektedir. Genital organlarda görülen iyi huylu tümörlerin %95’ini oluşturmaktadır. (2, 10)

Genellikle orta yaşlı kadınlarda görülen miyomların nedeni tam olarak bilinemese de bazı risk faktörleri tanımlanmıştır. Bunlar; genetik yatkınlık, yaş, etnik köken, erken menarj, obezite, menopoz, diyet ve egzersiz olarak sıralanabilir. (1,10) Birinci derece akrabalarında miyom olanlarda risk 4.2 kat artmaktadır. Siyah ırkta beyaz ırka göre risk daha yüksektir. (10) Östrojen ve progesteron üzerine yapılan son çalışmalar da bu faktörlerin tümör büyümesi üzerine etkilerini işaret etmektedir. (1)

Miyomlu kadınlarda en yaygın belirtilerden biri anormal âdet kanamasıdır. Bu durum demir eksikliği ve zihinsel sorunlara neden olabilir. Bir başka belirti ise uterusun artmış büyüklüğü sonucu oluşan pelvik basınçtır. Bu basıncın komşu organları da etkilemesiyle beraber genellikle kabızlık ve poliüri meydana gelmektedir. (3)

Bazı çalışmalar obezite ve uterus miyomlarının gelişimi arasındaki ilişkiye değinmektedir. Beden kütle indeksinin (BKİ) her bir birim artışında, vücut yağ oranının %30 ve üzerinde olmasında riskin arttığı gözlemlenmiştir. (1)

Diyet ile uterus miyomlarının gelişimi arasındaki ilişkiyi inceleyen yeteri kadar çalışma olmamasına rağmen bazı çalışmalarda, sığır eti, kırmızı et ve jambonun aşırı tüketiminde riskin arttığı; fazla yeşil sebze ve narenciye tüketiminde ise riskin azaldığı görülmüştür. (1)

Nagata ve arkadaşlarının 2006’da yaptığı çalışmada yağ, soya ve yüksek posalı diyetin uterin miyomları ile arasında herhangi bir ilişki bulunamamışken alkol tüketiminin riski arttırdığı gözlenmiştir. Gordon Flick ve arkadaşlarının 2003’te yaptığı çalışmada kırmızı et, domuz eti ve diğer et ürünlerinin tüketilmesinin uterin miyomlarının oluşma riskini arttırdığı ve meyve, sebze gibi antioksidan kaynaklarının tüketilmesinin ise riski azalttığı gözlemlenmiştir. (3) Afrikalı kadınlar üzerinde yapılan bir başka çalışmada ise alkol ve kafein tüketiminin miyom oluşum riskini arttırdığı bildirilmiştir. Bilinmeyen sebeplerden ötürü ise sigara içmenin miyom oluşma riskini azalttığı görülmüştür. (7)

Uterin miyomun östrojene bağımlı bir durum olduğu konusunda fikir birliği vardır; endojen östrojen seviyelerini düşüren ve progesteron seviyelerini yükselten herhangi bir faktör uterin miyom riskini azaltabilir. (4) Bu yüzden miyomlar gebelikte büyürken menopozla küçülürler. (10)

Birkaç çalışma, D vitamini eksikliğinin uterin miyomlarının gelişimi için bir risk faktörü olduğunu göstermektedir. Yapılan çalışmalarda, D vitamininin miyom büyümesindeki koruyucu rolü gözlenmiştir. Araştırmacılar, D vitamini takviyesinin nodüllerin küçülmesine ve hastalığın gerilemesine yardımcı olduğunu savunmaktadır. (5) A vitamini ile uterin fibroidleri arasında ise anlamlı bir ilişki görülmüştür. (8)

Besin bileşenleri üzerine yapılan deneysel çalışmalar, kurkumin(zerdeçalda bulunur) ve epigallokateşin gallatın(yeşil çayda bulunur) uterin miyomlarının tedavisinde olumlu etkileri olabileceğini göstermektedir. (6)

Beslenme ile miyom oluşumu arasındaki ilişkiye dair varılabilecek iki önemli sonuç vardır. Birincisi, yüksek sebze ve meyve tüketimi az risk ile ilişkiliyken; ikincisi, düşük D vitamini seviyeleri yüksek risk ile ilişkilidir. (9) Bu derlemeden anlaşılacağı üzere uterin miyomlarının bazı besinlerle potansiyel ilişkisi bulunmaktadır ancak tedavi noktasında öncelik ilaç tadavisi veya cerrahi operasyon şeklindedir. Risk grubunda bulunan bireylerin, kontrol edilebilir bir etken olan obeziteye dikkat etmesi gerekmektedir.

Diyetisyenden Tavsiyeler:

-Uterus miyomlarından şikayetçi olan hastaların beden kütle indeksi normalin üzerinde ise kilo vermek tedavi sürecine katkıda bulunabilir.

-Kan bulguları uzman hekim eşliğinde değerlendirilip gerekli olduğu durumda D vitamini, A vitamini ve demir takviyesi uygulanmalıdır.

-Kırmızı et ve işlenmiş et ürünlerinden kısıtlanmış, sebze, meyve, tam tahıllı ürünler ve posalı besinlerden zengin sağlıklı bir beslenme programı kişiye özel ve diyetisyen kontrolünde uygulanmalıdır.

-Günlük beslenmede zerdeçal ve yeşil çaya uygun miktarlarda yer verilebilir.

 

    

Diyetisyen Esra AKAD


Kaynakça

Kaynaklar:

1)     Temur, İ., Miyoma Uterinin Etiyolojisi ve Patogenezi, Türkiye Klinikleri Dergisi, Gynecol Obst-Special Topics 2014;7(2):1-6

2)     Çelik, C., Miyoma Uterinin Medikal Tedavisi, Türkiye Klinikleri Dergisi, Gynecol Obst-Special Topics 2014;7(2):40-6

3)     Bani, S. Et al., Leiomyoma and Nutrition, a Case-Control Study, Internatıonal Journal Of Women's Health And Reproductıon Scıences, Vol. 1, No. 1, Spring 2013

4)     Chiaffarino, F., et al. (2017) Alcohol consumption and risk of uterine myoma: A systematic review and meta analysis. PLoS ONE 12 (11): e0188355.

5)     Khamidiloyevna, I.D., Effects Of Excess Body Weıght And Defıcıency Of Vıtamın D On The Clınıcal Course Of Uterıne Myoma, Medıcal Scıences, «Colloquium-Journal» 22(74),2020

6)     Islam M.S., et al., Uterine leiomyoma: available medical treatments and new possible therapeutic options. J Clin Endocrinol Metab. 2013 Mar;98(3):921-34.

7)     Jacques Donnez, Marie-Madeleine Dolmans, Uterine fibroid management: from the present to the future, Human Reproduction Update, Volume 22, Issue 6, 20 November 2016, Pages 665–686

8)     Chantel L. Martin, Larissa R. Brunner Huber, Michael E. Thompson, and Elizabeth F. Racine.Journal of Women's Health.Jun 2011.915-922.

9)     Harris. H.R., et al., (2020) Dietary factors and uterine fibroids, Uterine Fibroids:3, Editor: John C. Petrozza

10)  Olgularla Jinekolojik Hastalıklarda Bakım, (2015) Editör: Birsen Karaca Saydam, sf:166-167,

11-01-2021
Konuk Düşünce Yazarları

Konuk Düşünce Yazarları

info@medyacuvali.com

www.medyacuvali.com

Konuklardan Diğer Yazılar

Bu yazılar da ilginizi çekebilir