Eğitimde ‘’Felsefe’’nin Yeri-Halime Karakaya Gülmez (Felsefe)

A⁺ A^-

Başlıkta bir hata mı var? “Felsefe Dersi” olması gerekmiyor mu? diye düşünebilirsiniz. Hayır, altını çizerek yazıyorum “Felsefe”, “Felsefe Dersi” değil. Çünkü günümüzde ders sadece okulu bitirmek, sınavları geçmek için var olan bilgiler bütünü olarak görülüyor. Ne yazık ki felsefe de bu dar kalıplara sığdırılarak basitleştirilmiştir. Bu nedenle “Felsefe” ’nin bir ders olarak görülüp adlandırılmasını doğru bulmuyorum.

Maalesef bu gün okullarda Felsefe; boş,gereksiz,önemsiz bir ders olarak algılanmaktadır. Öğrencisinden velisine hatta öğretmenine kadar bu anlayış var. “Felsefe” kelimesini duymaları bile yüzlerindeki o alaycı ifadeyi görmeye yetiyor. Filozofların uğruna bütün hayatlarını hatta canlarını verdikleri bir alanın bu denli değersizleştirilmesi içler acısı.

Peki felsefenin hakettiği değeri görememesinin nedeni nedir? Zannederim bunun en önemli nedenlerinden biri: Bireylerin geleceklerini belirleyen bir sınavda felsefeden sadece 5 adet soru sorulmasıdır. Hiç kimse 5 soru için felsefeyi dinlemeyi, anlamayı gerekli bulmuyor. 40 Matematik, 40 Türkçe…soruları varken felsefe zaman kaybı onlar için.

Diğer bir neden de dersi veren öğretmenlerin felsefeyi sıradan bir bilgi yığını gibi sadece “felsefe tarihi” ni anlatmalarıdır. Bu da öğrencileri düşünmeye sevketmek yerine sıkılmalarına neden olmaktadır.Şimdi bu ne demek oluyor? “felsefe tarihi” anlatmak yanlış mı? Hayır, tabii ki detam tersine “felsefe tarihi ” bilmeden felsefe yapmak imkansızdır. Sorun felsefenin sadece “felsefe tarihi”nden ibaret olduğunu zannetmektir. Felsefe bu bilgiler ışığında yeni,özgün fikirler üretebilmeyi sağlayan bir alandır. Öğretmen ise Sokrates’in tabiriylebilgiyi doğurtacak “ebe” konumundadır.

Peki neden felsefe sadece “sözel” ve “eşit ağırlık” bölümlerinde ders olarak verilmekte? “sayısal” alanda neden felsefe dersi yok? Felsefe de sayısal veriler olmadığı için mi? O halde neden matematik dersinde “mantık” konusu var? Mantığın kurucusu kim? Aristoteles. Pisagor teoremini bulan kim? Pisagor. “Kartezyen Koordinat Sistemi” adını kimden almıştır? Descartes. Thales,Newton, Galileo,İbn-i Sina…Kim bu insanlar hepsi “FİLOZOF” değil mi? O halde bu çelişki neden? Değerli akademisyen Ahmet Cevizci “ Felsefe ,bilimin kendisini ,tarihini, yöntemlerini ve başarılarını anlamak açsından vazgeçilmez bir önkoşul olmak durumundadır.” diyerek felsefenin her alanda gerekliliğini ortaya koymuştur.

Felsefe, bireyin kendini tanımasını,farkındalık kazanmasını sağlayan bir düşünce etkinliğidir. Düşünme faaliyeti beyin ile gerçekleşir.vSiz ne kadar çok düşünürseniz beyniniz o kadar çok çalışır ve güç kazanır. Anlama ve kavrama kabiliyetiniz artar. Hegel, insanın düşünmesiyle hayvandan ayrıldığını belirtir. Sadece insanda varolan düşünme ve akıl yürütme yetisi insanı insan yapan şeydir. Kişinin kendine ait bir fikrinin olması onu farklı kılmakla beraber onun aidiyetinin (kimliğinin) oluşmasını sağlar. Felsefe “ben kimim?” sorusunun yanıtının en doğru şekilde cevaplanmasına yardımcı olur, bireyin ufkunu açar. Risk almak,uçlarda yaşamamak,orta yolu bulmak,akıl yürütmek,ahlaklı olmak, erdemli olmak,sorgulamak felsefenin bireye kazandırdığı değerlerdir. Bu değerlerde insana kaliteli bir yaşam sunar. Sokrates ‘in dediği gibi “ sorgulanmamış hayat yaşamaya değmez.”

Eğer ki felsefe hakettiği değeri görmeye başlar,hakettiği gibi anlaşılır ve anlatılır ise; teknolojinin kurbanı olmuş,hayatı sadece haz almak için yaşayan “TikTok”çu gençliğin kurtulmasına vesile olacaktır. Biz felsefe öğretmenleri olarak amacımız, Maslow’ un ihtiyaçlar hiyerarşisinin en üst seviyesindeki kendini gerçekleştirmiş bireylerin varlığını artırmak olmalıdır. Belki içlerinden biri bir gün şimdiye kadar söylenmemiş bir söz söyler. Kim bilir?..

Kaynakça

1 Ahmet Cevizci - Felsefe

2 Kullanılan Görsel : pixaby.com

08-06-2021

Konuk Düşünce Yazarları

info@medyacuvali.com

www.medyacuvali.com