Nuri Bilge Ceylan Sinemasına Bakış: Kasaba - Ömer Faruk Kahraman (Sinema ve Televizyon)

Nuri Bilge Ceylan Sinemasına Bakış: Kasaba - Ömer Faruk Kahraman (Sinema ve Televizyon)

A+ A-

Nuri Bilge Ceylan'ın bir cesaret ile çektiği Koza adlı kısa filminin ardından ilk uzun metrajlı filmi olma özelliğini taşıyan Kasaba, Türkiye Sineması’nda döneminde pek görülmemiş bir duruma yönelmişti. Kasaba, Yeşilçam’ın klasikleşmiş geleneklerinden sıyrılarak yeni bir rüzgar estirmiş filmde. Yönetmenin olaylardan ziyade birey odaklı ilerlediğini görebiliyoruz. 

Nuri Bilge Ceylan’ı seven hemen herkes yönetmenin Rus yazar Anton Çehov’dan ilham aldığını bilir. Bu etkinin sonucu olsa gerek ki filmde de karakterler arası diyaloglarda öyküsel anlatım hakim.    

Film karda oynayan çocukların sekansıyla perdeye yansır. Topallayarak yürüyen bir adam çocukların oynadığı alandan geçerken ayağı kayar ve düşer. Çocuklar gülmeye başlar. Her şey çok doğaldır. Oyuncular amatördür. Oyuncuların amatörlüğü filme belgesel hissiyatı vermiş.

The Small Town (1997) YIFY - Download Movie TORRENT - YTS

İlerleyen sahnelerde kasvetli ve yoğun karın altında kalmış bir kasabayı görüyoruz. Fakirlik her bir sahneden anlaşılıyor. Çocukların okul içerisindeki tekdüzeliği bana askeriyeyi hatırlattı. Sınıfta öğretmen öğrencilerine kitaptan toplum-insan ilişkisini anlatan yazıyı okutarak toplum birey ilişkisini seyircinin nezdinde düşündürüyor.  

Koza filminde duyulan kasvetli kuş çığlığı zaman zaman Kasaba’da da yer alarak yönetmen kasveti ve bilinmeyen bir gerginliği dinç tutuyor. Zaten Nuri Bilge Ceylan’ın anlaşılma gibi bir derdinin olmadığını yine bir önceki yazımda belirtmiştim. Bilinmezlikte kalma ve anlaşılma derdi olmamasını göz önünde bulundurursak bilinmeyen bir gerginliği film boyunca hissetmek yönetmenin başarısını gösteriyor.  

Nuri Bilge Ceylan Filmlerinden İnsana Dair 10 Replik | MozartCultures

Filmdeki karakterler yorgun ve düşüncelidir. Karakterlere toplumsal gerçekçi bakış açısıyla bakmak yanlış olmaz. Anadolu halkının yerel ağzı olduğu gibi aktarılmış ve bu sayede karakterlerin gerçek hayat ile olan bağı güçlendirilmiştir. Ceylan, TRT’ye verdiği bir röportajında kız kardeşinin otobiyografik öyküsünden yola çıkarak Kasaba filmini çektiğinden bahsediyor. Koza’daki geleneği bozmamış ve Kasaba için de akrabaları ve arkadaşlarıyla çalışmış. Bütün bunlar göz önüne alındığında tekrar söylemek gerekirse filmde belgesel hissiyatı ağır basıyor.  

Bir önceki filminde ele alınan ölüm gerçekliği daha açık bir şekilde tekrar işlenmiş. Mezarlıkta çocuklar kaplumbağa ile kendilerince oynar. Oğlan çocuğu mezarın üzerine kaplumbağayı koyar ve kız çocuğu sorar: “Mezarın üzerinden koyacak başka yer bulamadın mı?” Devamında çocuklar tüfek sesi duyar ve kaçarak oradan uzaklaşırlar iken oğlan durur ve son kez kaplumbağaya bakar. Kaplumbağanın ters durursa öleceğini bildiğinden onu ters çevirir ve kaçar. Bu sahne ölüm temasına bir gönderme olarak okunabilir. Bu sahneyi takiben kaplumbağanın ters bir şekilde çırpındığını görürüz. Bu da filmdeki karakterlerin hayattaki zorluklara karşı gösterdiği mücadeleyi tabiri caizse çırpınmayı simgeliyor şeklinde okunabilir.   

Filmde seyirci ile kurduğu monolog üzerinden dikkatleri üzerine çeken Saffet karakteri filmdeki söylemi ile söylemek gerekirse bir baltaya sap olamamış. Asi ve memnuniyetsizdir. En verimli gençlik çağında kasabaya kısılmış. Kendini yaşadığı kasabaya karşı yabancı hissetmektedir. Kasaba halkının yaptığı küçük hesaplar ona çok uzak gelir. Onları sıkıcı ve boğucu bulmaktadır. İçinde büyük ve daha çok olanaklarının olduğu, gençliğini, erkekliğini yaşayabileceği bir yere gitme isteği vardır. Toplum ve yabancılaşma sorununu kasaba üzerinden görebilmekteyiz.  

Sürekli askerlik anılarını anlatan yaşlı adam geçmişiyle tekrar ve tekrar yüzleşerek acılarını dindirmeye çalışmaktadır. Bir yandan da ölüm üzerine yaptığı konuşma ile ölümün de hayattan geldiğini seyircilere vurgulamaktadır.  

Çocukların babası ise yüksek tahsilat sahibi birisidir. Yine de tekrar kasabaya dönmüş ve hayatını kasabada devam ettirmektedir. Baba, analitik düşünceye sahip olmanın yanı sıra rasyonelliği de filmde temsil etmektedir.  

Nuri Bilge Ceylan’ın film festivallerinden büyük ilgi ilen dönen; ölüm gerçekliği, toplum-birey ve yabancılaşma kavramlarının işlendiği Kasaba filmi gelecekteki Türkiye Sineması’nda adından sıkça söz ettireceğinin habercisiydi. Kasaba filmi bütün sinema severler tarafından seyredilmesi gereken bir filmdir.  

11-10-2021
Konuk Düşünce Yazarları

Konuk Düşünce Yazarları

info@medyacuvali.com

www.medyacuvali.com

Konuklardan Diğer Yazılar

Bu yazılar da ilginizi çekebilir