Romana Genel Bir Bakış - Zeynep Şen (Sosyolog)

Romana Genel Bir Bakış - Zeynep Şen (Sosyolog)

A+ A-

Edebiyat türleri içerisinde kayda değer bir yeri olan roman, sosyolojik bir olgudur. Bu nedenle yazıldığı dönemin tarihsel ve sosyal dinamiklerini içeriğinde bulabilmek mümkündür. Toplumsal koşulların değişmesi dahi romanın olay örgüsünü, karakterlerini doğrudan etkilemektedir. Değişme sürecinde birey ve toplumda kriz olan olaylar bir kurgu dahilinde romanda yerini bulur. Belki gerçek anlamda her şeyi değil ama birey ve toplumun dramı, kırılma noktaları romanın sayfalarına taşınır.

Bu açıdan roman, bireyden topluma uzanan dinamik yanı belirgin bir sosyal olgunun adı olarak görülür ve bakış açısının derinliği, olayları kurgulama becerisi ve kalıcı tip/karakterler ile okuyucuya yönelik sunulan bir sosyolojidir.

Roman; işlediği olayların seyrine göre güncel sorunlar, tarihsel olaylar-dramlar, bireysel-sosyal- toplumsal sorunlar dahilinde geniş bir yelpazeye yayılan psikososyal içerikleri estetize edebildiği gibi bunları önüne gelen her şey üzerinden değil birey ve toplum gerçekliği üzerinden analizlerini yansıtır. Bu bağlamda yeri gelir “Cervantes’te Don Kişot”un mücadelesini, yüzyılları aşan bir kaygıyla “Steinbeck’in Bitmeyen Kavga”sına taşırken yeri gelir   “Orhan Kemal’in Hanımın Çiftliği”ndeki yakan eli, “Yaşar Kemal’in İnce Memed”te, zulme karşı baş kaldıran sosyal bir eşkıya olur.

 

Romanda;

 umut bitmez.

Bir bakarsın Kemal Tahir’deki evrensel kaygılar da Devlet Ana’ya dönüşür. Dahası gün gelir roman dünyasına kadın karakterler dahil olur ve kadınlarla konuşulmaya başlanır. Adı; Cemile, Ayşe, Nazan, Naciye, Seyran, Zeyno, Hüsne Hatun ve daha niceleri olan kadınları görürüz sayfalarda.

Roman, toplumun çeşitli dinamiklerinin etkisiyle değişimini sürdürürken kendisi de bu değişime ayak uydurur. Bu süreçte romanın yansıtma özelliği, bizi daha somut niteliğiyle edebiyatın gerçekliği yansıtan bir ayna olduğu düşüncesine götürür.

Roman olgusuna ilişkin yapılan nesnel çalışmalarda edebiyat bilimi, edebiyat sosyolojisi, toplumsal cinsiyet sosyolojisi gibi konular son yıllarda romana disiplinler arası paradigmanın önemini kavrayan yeni bir bakış açısı getirmiştir.

 


Kaynakça

KAYNAKÇA Giddens, Anthony (2012) Sosyoloji, (Çeviren: İsmail Yılmaz), Kırmızı Yayınları, İstanbul Kongar, Emre (2004) 21. Yüzyılda Türkiye (35. Basım), Remzi Kitabevi, İstanbul Moran, Berna, Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış, İletişim Yayınları, İstanbul Kösemihal, N. Şazi, Edebiyat Sosyolojisine Giriş Makalesi Bingöl, Orhan, Toplumsak Cinsiyet Olgusu ve Türkiye’de Kadınlık, Gümüşhane Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü Şeker, Aziz, Türk Romanında Toplumsal Cı̇nsı̇yet Açısından Kadın Temsı̇llerı̇ne Yönelı̇k Sosyolojı̇k Bı̇r Çözümleme GÖRSELLER https://www.pexels.com/tr-tr/fotograf/raflardaki-kitaplar-2177482/ https://unsplash.com/photos/Zqmia99hgF8

23-03-2021
Konuk Düşünce Yazarları

Konuk Düşünce Yazarları

info@medyacuvali.com

www.medyacuvali.com

Konuklardan Diğer Yazılar

Bu yazılar da ilginizi çekebilir