0
Friends'in Gerçek Yüzü! (Friends Dizisinin Sosyolojik Analizi) - Bilge Serenay Balcı (Sinema)

Friends'in Gerçek Yüzü! (Friends Dizisinin Sosyolojik Analizi) - Bilge Serenay Balcı (Sinema)

A+ A-

Friends, 1994 yılından 2004 yılına kadar toplam 10 sezon süren bir Amerikan komedi dizisidir. Friends’in yaratıcıları ise David Crane ve Marta Kauffman’dır. Dizinin başrol oyuncuları; Jennifer Aniston (Rachel), Courtney Cox (Monica), Lisa Kudrow (Phoebe), Matt LeBlanc (Joey), Matthew Perry (Chandler), David Schwimmer (Ross)’dır. Dizi dünya üzerinde en çok izlenen diziler arasında gösterilmektedir. Dizi o kadar başarılı olmuştur ki, ilk sezon oyuncular bölüm başına 22.000 dolar alırken, son sezonlarda bu rakam bölüm başına 1.000.000 dolara çıkmıştır.

Gelmiş geçmiş en çok izlenen, benimde yıllardır en sevdiğim tekrar tekrar başa sarıp izlediğim dizi olan Friends’i bugün masaya yatırıyoruz. Friends dizisi karakterleriyle, olaylarıyla aslında izleyicisine “muhteşem Amerikan kültürünü” aşılıyor. Onun dışında “homofobi”, “ırkçılık”, “ideal beden algısı”, “ötekileştirme”, “önyargı”, “popüler kültür” ve “kapitalist düzen” dizide bariz bir şekilde göze çarpmaktadır. O zaman karakterlerden ve sahnelerden örnek vererek bu kavramları açıklayalım.

Amerikan Rüyası

Friends çok tipik bir Amerikan dizisidir. Karakterlerin zevklerinden, davranışlarından, yedikleri ve kullandıkları şeylerden bunu anlayabiliriz. Friends bize Amerikan Kültürünü ve geleneklerini o kadar iyi yansıtır ki “thanksgiving” “halloween” gibi Amerika’ya özgü özel günler dizide asla es geçilmez. Öyle ki dizide “thanksgiving”in kutlanmadığı sezon neredeyse yoktur.
Bir diğeri Amerikan kültürünün vazgeçilmezlerinden biri olan “Amerikan futbolu” ve “NBA” dir. Dizideki karakterler NBA takımlarından biri olan New York Knicks’i tutar ve erkek karakterler bu takımın maçlarına giderler. Karakterlerin dizide New York Knicks sweatshirtu giydiği sahneler vardır.
Dizinin 3. sezon 9. bölümünde tüm karakterler birlikte Amerikan futbolu oynamışlardır ki bu bölüm en favori bölümler arasında gösterilmektedir.
Amerikan tarzı bir kahve evi dizinin geçtiği ana mekânlardan biridir. Zincir kahve dükkânlarına benzeyen Central Perk’de karakterler uzun uzun sohbet ederler.
Dizideki karakterin Amerikan markası gıdalar ve fast food ürünlerini tüketmesi de Amerikan beslenme tarzını izleyiciye aşılamış oluyor.


 Kapitalizm ve Popüler Kültür

Dizide bir diğer çok fazla dikkat çeken konu ise kapitalizmin ve popüler kültürün Friends dizisini işgalidir.  Çok basit bir cümle vardır: “popüler kültür üretir, kapitalizm ise bunu sattırır.” Aslında diziyi izlerken 20 dakikalık bir reklam izlediğini kimse anlamaz. Ancak Friends dizisinde her şey bir reklam unsurudur. Kullandıkları eşyalardan, giydikleri kıyafete, yedikleri yiyeceklere kadar izleyiciye alması için bir şeylerin tanıtımını yapar. Senaryodaki olay örgüsü ve espriler içinde bu durum çok iyi bir şekilde eritilmiştir.


İdeal Beden Vurgusu

Friends dizisinde kadın karakterler üzerinden bir “ideal beden vurgusu” yapılır. Rachel dizide en “ideal bedene” sahip kadın olarak gösterilir ve en çekici ve güzel kıyafetler Rachel’a cesurca giydirilir. Hatta Rachel karakteri dizinin çekildiği dönem bir moda ikonu haline gelir. Kadın izleyiciler Rachel gibi görünmek, giyinmek istemişlerdir. Rachel çok güzel ve “ideal bedene” sahip olduğu için dizide en çok beğenilen ve ilgi gören karakterdir.

Monica’nın ise dizide 50 kilo verdikten sonra “ideal bedene” ulaştığını ve erkekler tarafından beğenilmeye başlandığını izleriz. Monica 50 kilo vermeden önce Chandler, Monica’yı şişko, çirkin bir kız olarak görür ve hatta onunla sohbet bile etmek istemez. Monica bu duruma çok üzülür ve sevilmek için kilo vermesi gerektiğini düşünerek 50 kilo verir. Monica zayıfladıktan sonra Chandler ile tekrar karşılaşırlar ve Chandler, Monica’dan çok etkilenir.

Bu noktada bir kadının sevilebilmek, beğenilmek için ideal bedende olması gerektiği mesajı vardır. “İdeal olarak algılanan zayıf beden güzeldir.” Bu durum dizide bir nebze erkekler içinde geçerlidir. Eğer bir erkek ne kadar maskülense o kadar çekici ve yakışıklıdır. Joey Chandler’a göre daha maskülen olarak tasvir edilir. Bu sebeple Joey Chandler’a göre kadınlar tarafından daha çok beğenilir ve daha fazla ilişkisi olur.
 

Homofobi

Carol lezbiyen olduğu için Ross ile ayrılır. Carol'ın lezbiyen olması dizideki ana karakterler tarafından espri konusu olur. Ayrıca heteroseksüel olmasına rağmen Central Perk’ın sahibi Gunther dizinin ana karakterleri tarafından gay sanılmaktadır. Gunther’ın cinsel kimliği hakkında ön yargısı olan ana karakterler Gunther’ın gay olması üzerine şakalar yapmaktadır. Ayrıca kadın karakterler Chandler’ın da ilk başta gay olduğunu düşünmüşlerdir ve Chandler’ın gay olmadığını öğrendiklerinde Chandler’a bakış açıları değişmiştir.

Irkçılık

Friends dizisinde ırkçı ögelerde göze çarpmaktadır. Grubun içinde Amerikalı olmayan İtalyan kimliği vurgulanan tek kişi Joey’dir. Joey aynı zamanda grubunda en safıdır ve tabiri caizse Joey’in jetonu diğer arkadaşlarından daha geç düşer. Joey İtalyan olmasına rağmen dizide bu İtalyan kimliği bize çok gösterilmez. Joey de Amerikan rüyasına kendini kaptırmış klasik bir Amerikalı gibi davranmaya başlar.
 

Amerikan vatandaşlarının birçoğunu da siyahiler oluşturmasına rağmen dizide siyahi vatandaşları pek göremeyiz.

Friends sonuçta bir sitcom, asıl amacı insanlar eğlendirmek ve güldürmek ancak alt metinlerinde bunlarında olduğunu sizlere göstermek istedim. Bu alt metinler Friends’i asla kötü bir dizi yapmaz. Friends aynı zamanda sosyal ve sınıfsal farklılıkları bir araya getiren ve arkadaşlığın önünde hiç bir şey olmadığını bize gösteren çok güzel bir dizidir.

 

 
17/01/2019
Konuk Düşünce Yazarları

Konuk Düşünce Yazarları

info@medyacuvali.com

www.medyacuvali.com

Konuklardan Diğer Yazılar

Bu yazılar da ilginizi çekebilir

HHZ PAŞA