Çocuk ve Oyun 'Selin Baysal'

A⁺ A^-

“Hayalgücü bilgiden daha önemlidir.”

-Einstein

Sınırlı dünyamızda sahip olduğumuz tek sınırsız eylemin “hayal etmek” olduğunu hatırlatır Einstein’ın bu sözü. İstediğimiz anda, istediğimiz yerde, istediğimiz kişilerle ve hatta istediğimiz duyguda olabiliriz hayal ederken. Bu yazıda biraz geçmişe gidip hayalgücümüzü en çok kullandığımız dönemden ve o dönemde en büyük uğraşımız olan “oyun”un bize neler öğrettiğinden bahsetmek istiyorum.

Oyun, çocuklara özgür bir alan sunar. Bu özgür alanda hem kendilerini hem de karmakarışık görünen dünyayı tanımak için bir fırsat bulurlar. En çok da çocukların kendi kurdukları oyunlar sunar onlara en özgür alanı. Aynı zamanda hem senarist, hem yönetmen, hem de başrol oluverirler. Koltuk minderlerinden ev, çamaşır sepetinden araba, tencere kapağından da direksiyon yaparlar. “Kestik! “(Sahne değişir.) Bir bakarsınız minderlerden kurulan ev bir kafeye, az önce araba olan çamaşır sepeti bir masaya, tencere kapağı ise bir tabağa dönüşmüş. Tek bir nesneyle bile onlarca senaryo oluşturabilirler. Bu senaryolar çocukları yetişkin hayatına hazırlayan etkili bir yoldur. Çevrelerinde gördükleri işe gitme, yemek yapma, karşılıklı konuşmaları sürdürme, telefonla konuşma gibi yetişkin davranışlarını kurdukları senaryolarla birlikte oyun sırasında tekrar ederek öğrenirler.

Çocukluk döneminde, yaşanılan duyguları tanımlamak, duygular arasında geçiş yapmak ve kendi kendine sakinleşmeyi başarmak oldukça güçtür ancak oyunun çocuklara duygularını düzenlemeyi öğrenmeleri için iyi bir öğretmen olduğunu gösteren çalışmalar vardır. Anaokuluna yeni başlayan çocuklarla yapılan bir araştırmada, çocukların ayrılık kaygısı üzerinde etkisi olup olmadığını incelemek için iki farklı oyun yöntemi (yönlendirilmiş oyun ve yönlendirilmemiş oyun) incelenmiştir. Sonuç olarak, her iki oyun yönteminin de çocukların duygu düzenlemesine katkıda bulunduğu ve ayrılık kaygısını azalttığı gözlemlenmiştir.

Bu yazıda oyun oynamanın hayatımıza kazandırdığı yüzlerce öğretiden sadece bir kaçından bahsettim. Umarım sizlerinde içi “oyun oynayan bir çocuk görsem de hemen oyununa dahil olsam” hissiyle kaplanmıştır. Başka yazılarda görüşmek üzere…