Yaşlılık ve Beynimiz

Yaş aldıkça organlarımızda da değişiklikler olur. Vücudumuza iyi bakar, düzenli ve dengeli beslenir, yeterli miktarda hareket etmeye özen gösterir ve sigara gibi zehirlerden uzak durursak bedenimiz sağlıklı yaşlanır. Beynimiz de bedenimizin bir parçası olduğu için bedenimize iyi gelen her şey beynimize de iyi gelir. Bedenimize iyi gelmeyen şeyler, beynimize de iyi gelmez ve erken yıpranmasına neden olur. Beynimiz, birbiri ile ilişkili ama birbirinden farklı görevler üstlenen birçok farklı kısımlardan oluşur. Çok kısacık alanlarda bile tamamen farklı işlevleri olan ama birbiriyle temas içinde birçok bölge bulunur. Bu durum, orkestranın bütününün aynı parçayı çalması ama her müzik aletinin farklı bir işlevinin olmasına benzetilebilir.

Stres, kötü beslenme, hareketsizlik, bazı bedensel hastalıklar ve toksinler, beynimizin erken yıpranmasına neden olur. Yıpranma beynimizin hangi bölgesinde daha fazla ise o bölgeye ilişkin belirtiler görülür. Bu nedenle bunama (demans), birbirinden farklı görüntülerle ortaya çıkabilmektedir.

Bunama, halk arasında doğrudan hafıza problemleri gibi anlaşılmaktadır. Oysa beynimizde birbirinden farklı kısımlardaki yıpranma, birbirinden farklı hızda olabilmektedir. Örneğin hafıza problemleri daha az iken, kontrol becerilerini sağlayan kısım daha fazla yıpranmış olabilmektedir. Eskiden takılmadığı şeylere daha fazla takılma, dürtülerini ve öfkesini kontrol etmekte güçlük çekme, kötülüğe maruz kalma şüpheleri gibi birbirinden farklı pek çok belirti, yakınınız için bunamanın erken belirtilerinden olabilir. Yapılan testler ortalamaya göre üretildiği için testlerde bir şey çıkmasa bile, hasta yakınının gözlemi önemlidir. Böyle bir durumda erkenden bir geriatrist ile görüşmekte ve hastalığın ilerlemesinin önüne geçmek için alınması gereken tedbirlere başlamakta fayda vardır. Çok erken dönemlerde yapılan müdahaleler ile çok uzun ve sağlıklı zaman kazanılabilmektedir. Hatta kimi zaman kişinin bedensel hastalıkların düzene sokulması, hareketin yaşa uygun olacak şekilde arttırılması, mümkün olduğu kadar arkadaş ilişkilerinin canlanmasının sağlanması ya da düzenli olarak sohbet edilebilecek ortamlar yaratılması; ilgisini verebileceği, zevk alabileceği etkinliklere yönlendirilmesi gibi basit önlemler bile kişiye önemli oranda zaman kazandırabilmekte ve yaşam kalitesini arttırabilmektedir.

Sağlıklı yaş alabilmek için gençken sağlıklı yaşama alışkanlıkları edinmek önemlidir. Hareketi hayatımızın bir parçası haline getirmek, zevk veren etkinliklerden birkaç tanesini hayatımıza sokmak, yeni şeyler öğrenmek ve arkadaş ilişkilerini canlı tutmak bunlardan bazılarıdır. Alınacak bu basit tedbirlerle hem yaşadığımız zamanı daha iyi yaşamış oluruz hem de yaşlılığımızı daha sağlıklı geçirebiliriz.

Hayatı, her yaşımızda sağlıklı ve keyif alarak yaşayabilmek dileğimle…