İşyerinde Mutluluk Mümkün Müdür? - Aycan Selçuk Çorum (Endüstriyel ve Sosyal Psikolog)

Bir kitapçıya gittiğimiz zaman en çok satılan kitapların “Kişisel Gelişim” ve “Mutluluk” alanında olduğunu görmek çok zor değildir. Son zamanların en popüler ve en çok konuşulan konularından biri olan mutluluk kavramı insanların da en çok ihtiyaç duyduğu duygudur. Bu durum, insanların içinde bulundukları umutsuzluk ve ciddi mutluluk arayışında olduklarını da bir sinyalidir.

            Zamanımızın çoğunu geçirmiş olduğumuz işyerlerimizde mutluluğu sağlamak mümkün müdür? Doğrusu, mutluluk kavramının bir mekanla bir zaman dilimiyle sınırlanması mümkün değildir. Kişi, tüm hayatına mutluluk olgusunu entegre edebilirse işyerinde de mutluluğu sağlar. Mutluluk bireyin hayata olan bakışı, yaşam tarzıdır. Evde, özel hayatında mutsuz olan insan bunu iş ortamına da uyarlayacaktır. Diğer yandan, işyerinde mutsuz olan bir kişi de bu mutsuzluğunu evine ve özel hayatına yansıtacaktır. Tüm bu etkileşim, kişinin hayatına bir sis tabakası gibi yayılacaktır. Bu nedenle, mutluluk kavramını her yönüyle hayatımıza entegre edebilmek ve bir yaşam biçimi olarak sürdürmek hayatımızın her alanında tatmin duygusunu yaşamamıza katkı sağlayacaktır. Bu yazım, mutluluğun kar topu etkisine bir nebze de etki edebilecek işyerinde mutluluğu sağlamak üzerine olacak.

            İlk olarak, sık sık bahsettiğimiz bu mutluluk kavramının anlamına değinelim. Sözlükteki tanımının yanı sıra felsefe ve psikoloji alanında da tanımlaması olan mutluluk kavramının tek bir anlamı yoktur. Bu durum da her insanın mutluluğu farklı yorumlamasına ve deneyimlemesine yol açmaktadır. Kimileri için başarılar sonucu elde etmiş olduğu kıvanç durumudur, kimileri için de erdemli bir yaşam stilidir.

            Özellikle pandemiden sonra değişen iş koşulları, yaşam biçimleri ve pandemi sürecinde yaşanılan psikolojik gerilim, çalışanların işe olan adaptasyonunu ve motivasyonunu olumsuz yönde etkilemiştir. Yapılan araştırmalar, insanların pandemiyi, beraberinde belirsizlikleri de getirdiği bir tehdit olarak yorumlayıp travma olarak yaşamlarına etki ettiğini göstermiştir. Pandemiden sonra oluşan bu yeni koşullara uyum sağlamada kendinize baskı uygulamamalısınız. Her küçük adımınız için kendinizi tebrik etmeli ve ödüllendirmelisiniz.

 İşyerinde değiştirilemeyecek bazı dış faktörlerin olduğunu kabul edersek, çalışanın kendisine odaklanması önemli bir başlangıçtır. İş için yaptığınız fedakarlıkları göz önüne aldığınızda, kendinizden çok fazla verdiğinizi görebilirsiniz. Kendi mesleki gelişiminize odaklanmak yaptığınız işlerin daha anlamlı gelmesine yardımcı olacaktır. Bir rutinde devam ettirmiş olduğunuz bu iş sürecinin size birçok farklı boyutta katkısı vardır. Bunlar nedir ve size katkıları nelerdir öncelikle bunu düşünün. Ön plana kendinizi ve kendi mesleki gelişiminizi aldığınızda yaptığınız görevlere olan bakış açınız da olumlu yönde değişecektir.

Pozitif psikolojiye göre, sosyal izolasyon insanları mutsuzluğa sürükleyen bir durumdur. Pandemi döneminde de hepimizin izole bir yaşam tarzına geçtiğini düşünürsek bunun aslında ne derece önemli olduğunu da anlamış bulunduk. İşyerinde güvendiğiniz bir arkadaşınızla zorlandığınız zamanları ve negatif duygularınızı paylaşırsanız size farklı yollar ve bakış açıları sağlayacaktır. Çoğu durumda, yalnız olmadığınızı bilmek bile bu süreçte performansınızı olumlu yönde etkileyecektir.

Kendinize küçük ve kısa vadeli hedefler belirleyin. Uzun vadeli büyük hedefler yerine bu şekilde bir yol izlemek hem motivasyonunuzun hem de kendinize olan güveninizin artmasına yardımcı olacaktır. Hedefleri gerçekleştirdikçe hep bir sonraki hedefe ilerleme isteğiniz kat ve kat artacaktır. Daha da önemlisi, bu hedefleri gerçekleştirirken güçlü yönlerinizin farkına vararak bunu genel görevlerinize entegre etmeyi de devam ettirecekseniz.

Yapılan bir araştırma, işten sonra sosyalleşen ya da günün geri kalanına dair plan yapan çalışanların daha mutlu olduğunu göstermiştir. İşten çıkıp evinize gittiğiniz zaman ya da evinizde bilgisayarınızı kapattığınız zaman yapacağınız aktiviteleri öncesinden planlayın. Bu durumu, uyulması zorunlu bir zaman çizelgesi olarak düşünmeyin. O an sizi rahatlatabilecek kitap okumak, film izlemek ya da yürüyüş yapmak gibi aktivitelere öncesinden kendinizi hazırlayın.

Mutluluk bazı zamanlarda ulaşılması çok zor bir duygu olarak görünebilir. Özellikle değiştiremediğimiz veya müdahale edemediğimiz zorlu dış faktörler bu durumu zorlaştırabilir. Ancak, küçük bir noktadan kendi içsel huzurumuza dokunabilirsek zamanla her alana bunu sağlayabildiğimizi görüp farkında olmadan mutluluğun bize geldiğine tanık olabiliriz.