Sahtelikler ve Eğri İstikamet: Amaç Araçları Meşrulaştırır mı? - Fatma Ülkü Selçuk (Sosyoloji, Dr.)

Önceki yazımda şöyle yazmıştım: “Amaç için araçları meşru görmek, galiba Makyavel’den epey öncesine dayanıyor.” Ve bugün hala pek doğru işler yaptığını düşünenler yalan dolan hile dahil olmak üzere amacına ulaşmak için muhtelif eğri aracı planlayıp kullanmaktan bir an bile geri durmuyor. Adeta bu, hayat tarzları, birincil kimlikleri oluvermiş. Dezenformasyon, psikolojik harp ve daha pek çok eğri araç/yönelim bu esaslara dayanıyor. Bugün odaklanacağım ise sadece bir diziden öğrendiklerim ve gündelik yaşamın eğriliklerle donatılması.

Teşkilat dizisinin müdavimlerindenim. Saçmalıklar olsa da oldukça eğitici ve öğretici buluyorum. Amaç için ne tür araçların benimsenebileceğini bu ve benzeri film/dizilerden öğreniyorum. Misal daha önce örneğin bir kadının hamile taklidi yapabileceği aklımın ucundan geçmezdi. Sahte doğal gazcı mı ararsın, meczup mu ararsın, hepsi var bu tiyatroda. Haliyle, Görevimiz Tehlike gibi filmleri de olasılıkları değerlendirmek bakımından oldukça kıymetli buluyorum. Abartılı tarafları dışarıda bırakıyor, zihniyete odaklanıyorum.

Bir kadını/erkeği etkilemek için planlı adımlar atılması da bu tip dramatik örgülerin parçası olabiliyor (sevdiği çiçek/yemek/kıyafet, konuşma tarzı, çekileceği ve/veya güven duyabileceği tipleme vs.) Daha nice eğri araç gereç. Sahiden, amaç araçları meşrulaştırır mı? Örneğin hedefteki kadın (bkz. Teşkilat dizisindeki Amerikalı görevlinin kızlarından biri rolündeki karakter) kimseyi bilerek incitmemiş, öldürmemiş, aldatmamış vs. Oldukça saf, iyi huylu ve hoş bir karakter. Sırf babasına ulaşmak için kadının saygı duyulası canını yok sayan olmadık dalavere… Hedefteki kadın gerçek kimliğiyle söyleşip yaşarken, eğilip bükülerek ona yanaşanlar gerçek kimliklerinin kokusunu bile kullanamıyor. Sahiden kadını aldatırken sakın aldatanlar da aldanmış olmasın eğri yolun cazibesiyle baştan çıkarken?

Neyse uzatmayım. Ayarlanmış evlilikler, eşleşmeler o kadar yaygın ki bu eğri zihniyette. Güney Kore’deki bir tarikat, spor salonlarında filan eşleştirdiği çiftler için toplu liste evlilikleri yapıyor. Sözde çiftler, robot gibi diziliyorlar sözde otorite figürünün önüne. Dünyaya yayılmış ABD merkezli sözde dini esasta örgütlenmiş bir hibrit teşkilat kataloglar üzerinden evlilikler yapıyor. Belli ki kişilerin etkileneceği özellikler öncesinden çıkarılıyor: kimisi için baba figürü, kimisi için unutulmayan ilk aşk, önem verdiği değerler, yaşam tarzı vs.

Sahiden saf dünyalarımızı bu kadar eğrilikle doldurmaya değer mi her ne ise bu teşkilatların pek ulvi amaçları?

Eski yazımla aynı şekilde bitiriyorum bu yazıyı da: Hesabilikten uzakta, doğrudanlığın, açıklığın, varlığın sedasının olduğu gibi nöral ağlarımızda titreştiği bir yaşam arzusuyla, kalın sağlıcakla…

Ve yine aynı görseli kullanıyorum. Dalgaların doğrudanlığı ve sahiciliği bir gün belki onca eğriliği siler atar. İş ki dalgaları hissedebilelim.

Fatma Ülkü Selçuk 05.01.2023

Görsel Kaynak

Karaburun’da Dalgalar (4 Eylül 2022’de Fatma Ülkü Selçuk tarafından çekilen fotoğraf)