Envanter Niteliği

Envanter, yapılması planlanan araştırmalarda, veriler elde etmek için kullanılan test, çizelge, anket gibi materyallerin tümüne verilen tanımdır. Somut bir şekilde araştırılamayacak durumları, soyut olarak bilimsel verilerle ele alabiliyoruz. Bilimsel analizlerin, ilk ve en önemli basamağını oluşturan envanterin önemi, sandığımızdan çok daha fazladır. Çünkü envanterler, ilgili bölümün uzmanları tarafından hazırlanır. Bu yüzden envanterler üzerinde herhangi bir ekleme ya da çıkarma yapmak doğru değildir. Son yıllarda artan sanal gerçeklik etkisinden dolayı, özellikle internet ortamında birbirinden bağımsız pek çok envanter görmeye başladık. Örneğin okuduğunuz bir haberin altında, psikolojiyle ilgili bir test çıkabiliyor. Kişilik tipi, bakış açısı gibi dikkat çekici bir başlık eklenilmiş olup, daha fazla tıklanmak için gerçeği  yansıtmayan, herhangi birinin yorumunu, uzman birinin yorumu gibi yazmış oluyorlar. Bu durum sadece insanları kandırmakla kalmayıp, onlara psikolojik hasar olarak da geri dönüyor. Birey çıkan sonuca göre, benlik algısını yanlış yönde düşünebiliyor.

Uzun zamandır tanımakta olduğum bir arkadaşımdan bahsetmek istiyorum. Kendisi bilim kurgu filmlerini çok sever ve bu konuda da çeşitli kitaplar okur. Ne zaman bir araya gelsek, mutlaka öğrenmiş olduğu bilimsel kuramlardan bahseder. Fakat en son karşılaştığımda, mantıksal yönünün zayıf, duygusal yönünün baskın olduğunu, bu yüzden yapmış olduğu etkinlikleri gözden geçirdiğini söyledi. Bu düşünceye nereden vardığını sorduğumda da, çözmüş olduğu kişilik testinde bu şekilde çıktığını söyledi. Bahsettiği testi araştırdığımda, bu testin gerçek olmadığını fark ettim. Yani farklı kişilik testlerinden bir kaç tane soru alıp, tek bir testte toplanılmaya çalışılmış. Üstelik bunu yapan da psikolog ya da terapist değil. Yani konunun uzmanı olmayan herhangi bir kişinin, insan psikolojisi gibi çok önemli bir konu üzerinde analiz yapmaya kalkması söz konusu. İnternete erişimin kolay olması, bilgi kirliliğini de arttırabiliyor. Karşımıza çıkan her bilgi, doğru olmayabilir. Öğrenmek istediğimiz konu için, kullanacağımız kaynakları iyi araştırmak gerekiyor. Envanter niceliği çok fazla olabilir. Ama envanter niteliği çok önemlidir. Yapmakta olduğumuz araştırmalara yüzeysel bakmamalıyız. Farkında olamayabiliriz ama beynimiz, gün içerisinde pek çok uyarıcıya maruz kalıyor. Yeterince zararlı faktörler  varken, kendimizi daha iyi uyarıcılara yönlendirmekte bizim elimizdedir. Sorunların çözümleri için cevaplar bulmaya çalışırken, doğru araçlardan yararlanmalıyız. Çözüme götürecek olan yollar hatalı olursa, yanlış bilgiyi doğru olarak kabul edip, doğru olan bilgiyi de yanlış olarak kodlarız. Bir süre sonra doğru ve yanlışı ayırt edemeyiz. Konuyla ilgili izlediğimiz video, reklam, okuduğumuz yazı, aklımızın bir köşesine yerleşip, bizi doğru veya yanlış yönlendirebilir. Envanterleri daha dikkatli seçip, bakış açımızı geliştirecek niteliklerden yardım almalıyız. Envanter niteliğinin önemini göz ardı etmeden herkese iyi çalışmalar diliyorum…