Anakronizm

Günümüzde çoğumuzda var olan ancak kabullenmek istemediğimiz, fakat tarafsız olarak düşündüğümüzde kabul etmek durumunda kaldığımız bu kavramı, yakından tanıyalım. Anakronizm, ana yani geçmiş, kronis yani zaman kavramlarının birleşiminden oluşur. Geçmiş ve gelecek çağları birbirinden ayırt edememe, zamanı ayırt edememe durumudur.

Örneğin, dünya da kahve bulunmamışken, kralın kahvesini içerken, söylediği sözler paylaşılır. Geçmişi yargılarken, bugünden bakmak olarak da düşünebiliriz. Geleneklerin çoğu, bizlere mantıksız gelir. Çünkü amacını anlamayız. Bugün kamerasından, geçmişi film gibi izlemek, izlerken de anakronik bakış açısından kopamamak aslında son derece kabul edilebilir bir durumdur. Fakat yaşantımızda olayları yorumlarken fazlasıyla anakronik olmak, bir süre sonra çağa ayak uyduramamaya neden olur.

Bu durumu en çok sosyal medyada yaşamaktayız. Önceden sadece mail üzerinden yaptığımız işleri, şu an da başka platformlardan daha kısa sürede halledebiliyoruz. Fakat gelişime açık olmayan kişiler, geçmişte nasıl yapılıyorsa, hala o yöntemle devam edilmesini ister. Bu durumu çoğumuz yaşamışızdır.

Tarih dersinde, tarihsel empati olarak öğrendiğimiz kavram vardır. Bu kavram, anakronizm yaşamamamız için son derece önemlidir. Olayları, bugünün şartlarına göre değil, o günün şartlarına göre değerlendirmektir.

Hayatımızda bakış açımızda da anakronizm içinde kaybolup gitmemek gerekir. Aksi halde yaşanılan durumları değersizleştirme eğilimine neden oluruz. Başlangıçta normal bir durum olarak görülse de bir süre sonra algılarımızın bozulmasına neden olur. Anı yaşarken, bilinçli olarak olaylarda aktif olmalı ve değerlendirme yapmalıyız. Unutulmamalı düşüncemizle var olur, düşüncemizle yön veririz. Yaşadığımız zamanının her saniyesini, farkındalıkla geçirmemiz dileğiyle…