Çağrışımsal Durumlar

Okuduğumuz kitapların, izlediğimiz filmlerin, dinlediğimiz şarkıların bizlerde hissettirdiği çeşitli duygular vardır. Kimi zaman hüzün kimi zaman heyecan, bazı anlarda ise korku içinde oluruz. Duygularımıza bile tarafsız yaklaşamıyoruz. Endişe içinde hissettiğimiz anlarda, huzurlu olamadığımız için, aksi duyguda kendimizi buluyoruz.

Duygu, düşünce, davranışlar birbiriyle etkileşim halindedir. Bu durumu, çağrışımsal durumlar olarak tanımlarız. Birbirinden bağımsız değildir. Bir duyguyu çok fazla hissetmemiz, diğer duyguları hiç hissetmediğimiz anlamına gelmez. Hayranı olduğumuz şarkıcının, bütün şarkılarını sevmemiz mümkün değildir. Ama ona karşı içinde bulunduğumuz tutumdan dolayı, şarkılarına da olumlu duygu durumu halinde oluruz. Ritmini beğenmediğimiz şarkı da bile içinde geçen güzel bir sözcükten dolayı, olumlu duygular hissetmemiz mümkün olabilir.

Algılarımız, tutumları, tutumlar da davranışlarımızı etkiler. Kendimizi yalnız olarak hissettiğimiz anlarda, hislerimizde bile tarafsız olmadığımızı unutmamak gerekir. Bazen yaşamış olduğumuz olaylarda, sonrasında yaptığımız hataları düşünürken, kendimize özeleştiri de bulunduğumuzu gözlemliyorum. Kendimize karşı bile yüzde yüz olarak tarafsız olamayabiliyoruz. Bunun nedeni algılarımızdan ve tutumlarımızdan, uzaklaşamamamızdır.

Bazıları içinde bulunduğu sosyal yapıdan çok fazla etkilenirken bazıları da kendine kurmuş olduğu öznel dünyasından çok etkilenir. Başımıza gelen olaylarda başkalarını ya da kendisini çok fazla suçlar. Dış dünyaya bağlı değil, bağımlı olur. Birey olarak tamamen bağımsız olmamız, mümkün olmasa da, dışarıya karşı bağımlı olmamalıyız. Kuracağımız bağ, çok önemlidir. Ancak bu sınırı, iyi korumalıyız.

Dış dünyaya karşı çekingen olmamalı, ölçümüzü korumalıyız. Yaşanmış ya da yaşanması muhtemel durumlar için, olumlu ve olumsuz durumları ölçüp ona göre davranışlarımıza yön vermeliyiz.