Tasarım İlkeleri “Orantı ve Görsel Hiyerarşi”
Bir tasarımda orantısal illişkiler yani tasarımda yer alan görsel elemanların eni ile boyu ya da genişlik ve yüksekliği gibi birbirleri ile kurduğu ilişkiler tasarımın izleyici tarafından algılanış biçimini doğrudan etkileyen unsurlardır.
Altın Oran
Leonardo Vinci 1503, Mona Lisa, Yağlı Boya Portre
Doğadaki nesneleri oluşturan parçalar arasında daima uyumlu bir orantısal ilişki vardır. “Bir çizgi herhangi bir yerinden ikiye bölündüğünde büyük parçanın küçük parçaya oranı, büyük parçanın bütüne oranına eşittir” olarak açıklanan Altın Oran kavramı 3:5, 5:8, 8:13 gibi değerlerle gösterilir.
Doğadaki Altın Oran Örnekleri
Doğadaki bu orantısal uyum daima sanatçıları esin kaynağı olmuştur. Tasarımlarında ve eserlerinde Altın Orandan faydalanan önemli sanatçılar Leonardo da Vinci , Michelangelo, Albert Dürer gibi Rönesans ustaları, Kübist ressamlar ile Le Courbusier gibi bazı mimar ve şehir plancılarıdır.
Leonardo Vinci, 1492, Vitruvius Adam çizimi
Vitruvius Adam ünlü ressam Leonardo Da Vinci’nin eskiz olarak gerçekleştirdiği ve günlükleri arasında bulunan bir çalışma olarak anılmaktadır. Leonardo Da Vinci bu çalışmada doğadaki matematiksel denge yani Altın Orandan faydalanmıştır .Çizimde yer alan Karenin maddesel varlığı, Daireninse ruhsal varlığı sembolize ettiği düşünülmektedir.
La Courbusier, Ronchamp Şapeli 1955
Görsel hiyerarşi, tasarım içerisindeki görsel unsurları vurgulanmak istenen mesaja göre ölçülendirme anlamına gelmektedir.Tasarımcı görsel hiyerarşiden yararlanmak için bazen bir fotoğrafı büyük kullanabilir , bazen tipografik unsuru ön plana çıkararak vurgu yapabilir ya da rengi açıklı koyulu kullanarak ton değerlerinden yararlanarak görsel hiyerarşik etki oluşturabilir.
Yararlanılan Kaynaklar
Becer, E (1997) İetişim ve Grafik Tasarım, Dost Kitabevi
http://www.grafikerler.org/portal/vitruvius-adam-ve-altin-oran-insan-
Ayşen Balcı Çınar
Grafik Tasarım, Öğretim Görevlisi
"Bildiğim tek şey hiçbir şey bilmediğimdir". Sokrates...
aysen_balci@hotmail.com
