Varlık Felsefesi

Varlık Felsefesi

A+ A-

Düşünmek, zamansal-mekânsal olmak, dilde olmak… Son dönem varoluşçu görüşlerle birlikte felsefe varlık problemini merkeze getirdi. Varlık problemini varoluşçu filozofların bakış açılarından yola çıkmadan ve aynı zamanda onları eleştirmeden başka yönden oluşturulan varlık felsefesi ele alınmalıdır. Felsefenin temelini oluşturan töz kavramını, fenomenolojiyle tamamen sabit değişken kabulden kurtarmak gereklidir.

Varlığın töz olarak sabit değişken durumu ontolojide şurada olarak gösterilecek ontik olana dönüştürülemez. Varoluşçuların sabit değişkenli töz anlayışının değillemesindeki hedef ontolojiye indirgemek değil, değişken hali kaldırarak yine varlık kavramını tamamen insan zihnine bağlamak da değildir.  Egzistansiyal fenomenoloji de var düşüncesinde, insan biliç hali ve yönelim merkezli durumdan tamamen yönelimden bağımsız bir töz anlayışından da bahsedilmemelidir.

Ontolojide gösterilemeyen töz anlayışı nedeniyle ontoloji dışında töz aramak da hatadır. Ontolojinin içerisine varoluşsal erek arama hedefiyle giriş yaparsak, birden türeyen ya da tekten gelen ontik varolan bulamayız.  Maddenin oluşumu ve bunun insan için bilinebilme durumu problem edinildiğinde, insanın sadece özünün kendisinde olanı bilebiliyor olması ve ontik olanın özünün insanda olmadığı görüşüyle, ontolojiden uzaklaşan bir töz arayışı ortaya çıkıyor. Hedeflenmesi gerekilen özü bizden olmayanı biliyorum demenin sorunsallığının açımlanması gereklidir.

Maddenin başlangıcına büyük patlama diyebiliriz, belki daha öncül olan da olabilir. İlk maddenin oksitlenmesi ile canlılık özelliği alan madde, bu olayı tesadüfen gerçekleştirmemiştir. Madde kendisinden daha karmaşık olana ilerleme hedefiyle her zaman yükselme gösterir. Hücreler, dokulara; dokular, organlara doğru kendisinden daha karmaşık olanı yaratma hedefiyle ilerlemiştir. Madde karmaşık beyin yapısına ulaşmasıyla mantık ortaya çıkartmıştır. Maddenin hedefi kendisini adlandırmak, kendisini anlamlandırmaktır. Kendisini, kendi içinden çıkarttığı karmaşık mantıksal beyin yapısıyla tanımlama hedefindedir.

Varolanlar içinde en karmaşık yapıda olan insan, ontolojik olana bakarak biliyorum diyebilmesinin sebebi kendisinin daha üstüne ulaşma hedefinde basamak olmasıdır. Karmaşık beyin yapısından daha karmaşık olana çıkma hedefi maddenin töz durumunu ortaya koyar.

Töz hali insanın bilebileceği, maddenin varlık halinin kendisini görünür kıldığı yerdir. Madde öncesine insan, asla ulaşamaz çünkü maddeden gelen ve maddeye bağlı olandır. İnsan geçmişi unutmazsa geleceği ekleyemez. Geçmişi unutarak bilemez duruma gelmesi, en üst karmaşada olmamasındandır. İnsan daha karmaşığa ulaşma yolunda ontolojide bir basamak halidir.

İnsanın sadece bedensel olarak değil, düşünsel olarak da ontolojinin içinde olması, odaklanma dışında hiçlik halinde olmasındandır. İnsan sadece başka bir ontolojik olana yönelerek var olur. Yönelime bağımlılık, insanın maddeye bağımlılığıdır. Maddenin tözü, değişmeyen sabiti her zaman daha karmaşık olana ilerlemektir. İnsan mantıksal karmaşadan daha karmaşık olana yükselme çabasıyla vardır.


Kaynakça

fotoğraf: https://www.pexels.com/tr-tr/fotograf/geceleri-hassas-kemer-altindaki-kisi-33688/

12-06-2023