Siber Suç
Merhaba değerli okurlarım. Yine suç konusu ile karşınızdayım.
Siber suçu sıklıkla duymaktayız. Peki siber suç nedir? Siber suçun doğmasına en büyük etken nedir? Toplumun değişip dönüşmesi ile birlikte suç şekilleri de değişiyor mu?
Siber suç, bilişim kaynaklarını ve araçlarını kullanarak, her türlü yasa dışı eylemlerdir ve insanların kurumların özel hayatlarına müdahale eden, ekonomik anlamda insanları zarara uğratan karanlık odaklardır.
Bilgisayar teknolojisinin büyük bir hızla gelişmesi boyutunun küçülmesi ve maliyetinin azalması nedeniyle bilgisayar, telefon, tablet kullanıcı sayısında büyük bir artışa neden olmuştur. Bununla birlikte her türlü kayıt bilgi saklama işlemleri, bilişim teknolojileri vasıtasıyla yapılmaya başlanmıştır. 1990lı yıllarda internetin yaygınlaşması ile birlikte suç işlemeye meyilli bireylere yeni suç alanı doğurmuştur.
Teknolojinin gelişmesine paralel olarak ortaya çıkan suç türlerinden birisi de siber suçtur. Sibernetik kökeninden gelen “siber” sözcüğü bilgisayar ağlarına ait olan anlamındadır. Yani siber sanal olanı ifade etmektedir. Dünyada siber suçu belirten diğer ifadeler ise: bilişim suçu, elektronik suç, dijital suç, bilgisayar ve teknoloji suçları gibi isimlendirilir. Siber suç işleyen kişilere bilgisayar korsanı yada hacker denmektedir.
Bilgi ve teknolojideki gelişmeler yalnızca uluslararası örgütlü suçu büyük ölçüde kolaylaştırmakla kalmamıştır; bilgi telekomünikasyon devriminin suçun görünümünü kökten bir biçimde değiştireceği düşünülmektedir. Teknolojideki ilerlemeler, heyecan verici yeni fırsat ve yararlar getirmiştir ancak, suça karşı duyarlılığı da arttırmıştır. Suç fiziksel alandan çıkıp sanal alana girmiştir.
Siber suçların başlamasındaki etken de mevcut şartlardaki imkanlara belirli sebeplerden dolayı erişim zorluğudur. Teknolojideki hızlı gelişmenin yarattığı süreç değişimleri ve bilişim sistemlerinin mevcut süreçlere entegrasyonu, suç işleme niyetinde olan bazı kişilerin teknolojiyi hem araç hem de hedef olarak kullanmasına yol açmıştır. Neticede bilişim suçları günümüz modern toplumlarının önemli bir sorunu olmuştur.
P.N. Grabosky ve Russell Smith (1998) , teknolojiye dayanan 9 tür suçu ayırt etmektedir:
1. Telekomünikasyon sistemlerine yasa dışı biçimde girmek, başkasını dinlemenin kolaylaştığı anlamına gelmektedir. Bunun, “eşlerin gözetlemesi” nden casusluğa kadar uzanan içermeleri bulunmaktadır.
2. Elektronik kırıp dökme terörizme karşı artan bir duyarlılık söz konusudur. Batı toplumları artan bir biçimde bilgisayarlaşmış sistemlere dayanmaktadır; bu tür sistemlere yapılan müdahaleler örneğin, hacker’lardan ya da insan yapısı bilgisayar virüslerinden gelen ciddi güvenlik sorunları ortaya çıkarabilir.
3. Telekomünikasyon hizmetleri üzerinden hırsızlık, insanların yakalanmadan yasa dışı işler yürütebileceği ya da yalınca telefon sistemleri bedava ya da indirimli telefon konuşmalarını yapmak için yönlendirmek anlamına gelir.
4. İletişimin özelliği, büyüyen bir sorundur. Yazılım, film ve CD gibi çeşitli malzemelerin kopyalamasıyla telif haklarının çiğnenmesi artık daha kolaydır.
5. Siber uzayda pornografi ile şiddet içeriklerinin denetlenmesi zordur. Açık saçık malzemelerin, ırkçı propagandalarının kundakçılıkta kullanılacak araçların yapım yönergelerinin hepsi, internete konabilir veya oradan indirilebilir. ‘ Siber taciz’, online kullanıcıları için yalnızca sanal değil, ancak gerçek tehditler yaratabilir.
6. Telepazarlama sahtekarlıklarında artış olduğu dikkati çekmektedir. Sahte yardım şemaları ile yatırım fırsatlarına denetlemek güçtür.
7. Elektronik fon transfer suçları riskinde artış vardır. Nakit makinelerinin, e-ticaretin ve internet üzerinde ‘ elektronik paranın yaygın kullanımı, kimi transferleri müdahale edilebileceği olasılığı artırmaktadır.
8. Elektronik karapara aklama, bir suçtan gelen yasa dışı gelirlerin, kaynağını gizlemek için hareket ettirilmesinde kullanılabilir.
9. Telekomünikasyon, suç komplolarını oluşturmak için kullanılabilir. Geliştirilmiş şifre çözme sistemleri ve yüksek hızlı veri transferleri yüzünden yasa uygulayıcı kuruluşların suç etkinlikleri hakkındaki bilgileri ulaşması olanaklıdır. Bu özellikler yeni uluslararası suç etkinlikleri bakımından önemlidir.
Telekomünikasyon suçlarının küresel erişimi, yasa uygulayıcılar için özel sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Bir ülkede girişilen suç edimleri, bütün dünya üzerinde kurbanları etkileme gücü taşınmaktadır. Grabosky ve Smith’in dikkat çektikleri gibi, bu suçu ortaya çıkarmak ve kavuşturmak açısından sorunlar yaratmaktadır. Ulusal sınırların ötesindeki polis işbirliği siber suçun artışıyla birlikte gelişebilirse de, şu anda siber suçlarının manevra alanı oldukça geniştir.
Ülkeler arası anlaşmazlıklar da ya da ülke içindeki sorunlarda belli bir grupların tepki olarak bilişim sistemlerine yönelik yaptığı saldırılar mevcuttur. Kurumların işleyişini engellemek için fiziksel bir saldırıya gerek kalmamıştır siber saldırılar aynı etkiyi yaratmaktadır.
Dünyada ki ülkelerin finansal, ticari ve üretim sistemlerinin elektronik olarak bütünleştiği bir çağda, internet sahtekarlığı yetkisiz elektronik girişler ve bilgisayar virüslerinin sürekli saldırıları, var olan bilgisayar güvenlik sistemlerinin duyarlılığı hakkında güçlü uyarılar ortaya koymaktadır. Hükümetler ulus aşırı bilgisayar etkinliklerinin yeni ve kaygan formlarının içeriğini açığa çıkarmaya çalışıyor.
Gelecekte siber suç daha çok tehlikeli bir hal alacağı için siber suç ile mücadele konusunda ekipler güçlendirilmelidir. Siber suçu aza indirmek için bireyleri eğitme amaçlı konferans seminerler verilmelidir. Siber suçu önleme konusunda bize de görev düşmektedir, sıkı güvenlik tedbirleri almalıyız.
Umarım yazımdan memnun kalmışsınızdır. Tekrar görüşene dek mutlu kalın.
Sosyolog Nazmiye KIRIK
Kaynakça
*https://recepozbay.blogspot.com/2016/bilişim-suclarının-tarihi-gelişimi.html
*GIDDENS, Anthony(2013), “Sosyoloji” , Kırmızı Yayınları, İstanbul