Kabul Görmek Uğruna

Toplum tarafından kabul görmek sizin için ne kadar önemli diye bir soru sorsam farklı açıklamalarla birçok değişik cevap alabilirim. Bireyselliğin önemini artırdığı ve daha çok gelişmiş olarak nitelendirilebilecek toplumlarda insanlar buna çok önem vermediğini söyleyebilir. Ama bu ne kadar dürüst bir cevap olurdu biraz daha düşünmek gerek.

Bu oldukça karmaşık bir konu çünkü bireyin önemi ne kadar artmış görünse de insanlar sosyal varlıklar olarak toplum içinde yaşamlarını sürdürmek zorundalar. Siz kendinizi iyi bir şoför, iyi bir öğrenci, başarılı bir ebeveyn olarak tanımlayabilmek için bilinçli ya da bilinçsiz birçok karşılaştırma yapıyorsunuz aslında. Peki yaptığınız şeyde iyi olmak istemenizin asıl sebebi nedir? Seçtiğiniz meslek, kişiliğiniz, yaptığınız spor… Tüm bunlar sizin bireysel, bilinçli kararlarınız mı? Dediğim gibi insan sosyal bir varlık. Düşündüğümüz, yaptığımız çoğu şeyde sosyal çevremizin etkilerini görürüz. Yıllarca kadınlara öğretmenlik, hemşirelik gibi işlerin yakıştırılması, şimdi bu konuda daha fazla çeşitlilik görsek dahi daha geçmiş dönemlerde erkeklerin-kadınların sokakta nasıl giyindikleri, farklı ülkelerde nelerin nasıl kutlandığı hep toplum, kültür tarafından çokça etkilenen şeyler. Hatta işi biraz daha ileri taşırsak var olabilmek için toplum tarafından kabul görmek diye bir şey somut örnekleriyle mevcut hayatımızda.

Örneğin bir devlet uluslararası toplum tarafından devlet olarak kabul görmediği sürece bir devletin yetkilerine ne ölçüde sahip olabilir? Bu var oluşun kabul görmeyle olan ilişkisini ortaya koyar tabii ancak bize biraz daha somut, gerçek hayattan bir hikaye lazım. Mesela insanca bir hayat yaşamak, var olabilmek için erkek kılığına girerek toplumda kabul görmek zorunda kalan Afgan kız çocukları ve kadınlar gibi. Jenny Nordberg ödüllü bir gazeteci ve bu konuda yaptığı saha çalışmasını “Kabil’in Gizli Kızları” isimli bir kitapta toplamış. “Bacha posh” olarak bilinen bir gelenekten bahsederek gerçek hayat hikayelerini sunuyor bize yazar. Kız çocuğu özgürce, insancıl bir hayat yaşamak istiyor ama toplumdan dişiliğiyle kabul görmediği için erkek kılığına giriyor ve hayatını öyle sürdürüyor. Ailede erkek çocuğun olmamasının eksiklik olarak görüldüğü bu toplumda ebeveynler de kız çocuğundaki bu durumu cesaretlendirip desteklemekten başka bir şey yapmıyorlar. Anlayacağınız belki sizin için toplumsal olarak kabul görmek çok elzem değil ama bunun birçok hayat için ne kadar önemli olduğunu da unutmamak lazım.

İyi bir ev hanımı olmakla övünen anneanneniz altın gününün en iyi kısırını yapmaya çalışıyor, şehirde yaşayan bir plaza kadını işe giderken dip boyasını yaptırıyor, köy kahvesinde iskambil oynayan dedeniz hep nasıl kazandığıyla övünüyor, müziğe çok da ilgisi olmayan ve ekonomik yönden orta-üst sınıftan gelen birçok çocuk piyano dersi alıyor, orta okula giden bir öğrenci sınavda nasıl kopya çektiğiyle övünürken bir diğer çocuk yaptığı fen projesinden bahsediyor gururla. Toplumun her kesiminden insan bir grup insandan kabul görme motivasyonuyla yapıyor birçok şeyi. Şimdi sıra kendi seçimlerimizi, hayatımızı düşünmekte. Bizim için kabul görmek ne kadar önemli? Toplumun bize dayattığı şeylerden ne ölçüde kaçabiliriz?