Hera’nın Şanı “Herakles”

Bu yazımda, Romalıların Herkül olarak adlandırdığı, Yunanlıların en eski efsanelerinden biri olan Herakles efsanesinden bahsedeceğim sizlere. Çoğu efsanede olduğu gibi Herakles’te yarı ölümlüdür. Herakles’i diğer efsanevi karakterlerden önemli kılan şey ise, tek tanrılı dinlerin ana noktası olan peygamber olgusunun temeli Herakles efsanesinden geldiği düşünülmesidir. Kısacası Herakles yeryüzünde ki tanrının oğludur, yeryüzüne gönderilen tanrı elçisidir. O da peygamberler gibi acı ve zorluklarla sınanmış, dışlanmıştır ancak bildiği doğrudan asla şaşmamış ve kendisini erdem ile zafere ulaştırmıştır.

Ölümlü bir kadın olan Alkemene güzelliği ve karakteri ile Zeus’un dikkatini çekmeye başarmıştır, ancak Zeus ne yaparsa yapsın Alkemene’nin ilgisini çekememiştir. Alkemene evlidir ve binbir zorluklarla evlendiği savaşçı eşi Amphitryon’a sonsuz sadakat ile bağlıdır.  Zeus önüne dünyaları da serse Alkemene’nin tek beklentisi eşinin savaştan sapa sağlam evine dönmesidir. Zeus Alkemene ile sevişmek için bin ikinci yolu bulmuştur. Yeni planı savaşta olan eşinin kılığına girmektir, savaş bittikten sonra eve döneceği gün Zeus Amphitryon’un kılığına girip ondan önce eve varmıştır ve Alkemene’nin koynuna girmiş, ona hissettirmeden de evden ayrılmıştır. O gece gerçek Amphitryon eve döndüğünde Alkemene şoka uğramıştır bu gelen kocası ise birlikte olduğu kişi kimdir ? . Alkemene ve Amphitryon bunun bir sanrı olduğunu düşünerek o anlık içlerini rahatlatmışlardır, o anlık diyorum çünkü asıl hikaye buradan sonra başlıyor.

Alkemene hamiledir, saatler günleri günler ayları kovalar ve Alkemene ikiz erkek çocuklarını doğurur.Çocuklardan biri gayet normalken, diğeri ise bir ölümlüden doğmayacak tuhaflıktadır. Zeus’un eşi olan tanrıça Hera durumu anlar. Alkemene’nin ikizlerinden birinin babası Zeus’tur. Zeus’un ihaneti ile sarsılan Hera deliye dönmüştür. Hera yeni doğan bu bebeğe büyük bir öfke besler.  Herakles daha bebekken kaderi yazılmıştır. Hera ona zorluklarla donatılmış bir ömür hazırlamaktadır. Herakles daha 8 aylık bebekken, onu ortadan kaldırmak isteyen Hera beşiğine iki büyük yılan gönderir. Daha 8 aylık bebek olan Herakles ,beşiğinden ayaklanır ve iki yılanı da hiç zorlanmadan elleri ile boğar. İkiz kardeşi İphikles ise her bebeğin vereceği tepkiyi vererek çığlıklarla ağlar. Olayı seyreden Amphitryon ve Alkemene artık kimin Zeus’un çocuğu olduğundan eminlerdir. Bir diğer seyirci Hera ise çocuğun çokta kolay lokma olmadığını anlar. Herakles’e şimdiye kadar hiçbir canlının alt edemediği canavarlarla boğuşmaya gönderip onu bir an önce ölüme terk etmek için on iki işi kader kılmıştır. Herakles bu on iki işi kazanmakla kalmayıp kendine büyük bir şan ve ölümsüzlük kazanacaktır. Bu zaferi ve kahramanlığı adı ile taşır, Herakles’in anlamı “Hera-Kleios” yani Hera’nın şanı demektir.

( Bebek Herakles, Ms. 2.yy Roma, Capitol Museum)

Yukarıda ki görselde yılan ile boğuşan bebek Herakles mermer heykeli görebilirsiniz. Bebeğin yüz ifadesi korkusuz ve kendinden emin, vücut dili sakin, yılanı sıktığı sağ el, parmakların duruşu ve yılanın bedenine bakılacak olursa bir bebeken beklenmeyecek büyük bir güç ile sıktığı betimlenmiştir. Yılanın yüz ifadesinde ise bebeğe odaklı bakışlar öfke ve kin mevcut.