Ve Zeus Pandora'yı Yarattı !

Ve Zeus Pandora'yı Yarattı !

A+ A-

​Prometheus, titan soyundan gelmektedir ve insanlığa meraklıdır, dünyada ki insanlık için her zaman daha iyisini ister ve bunun uğruna Olymphos Tanrıları ile sürekli inatlaşır. Zeus’a karşı sürekli insanlığı savunan Prometheus boyundan büyük bir işe kalkışır ve ateşi çalarak insanlara armağan eder. Bu duruma öfkelenen Zeus intikam için kolları sıvar. Önceliği Prometheus’un korumak istediği insanlık içindir. Zeus insanlık için geri dönülmezi olmayan büyük bir planın içindedir ve bu plan için Prometheus’un ikiz kardeşi olan zavallı Epimetheus’u kullanacaktır.

Zeus Hephaistos’a (demirci, ateşler tanrısı) gider, ondan su ve toprak kullanarak insanların seveceği genç kız heykeli yapmasını ister. Sonra Aphrodite’den bu genç kız heykeline, sonsuz güzellik ve arz edilme yetisini vermesini ister. Athena ona dokuma sanatını öğretir, her tanrı ve tanrıça ona kendinden bir yeti verir. Onu sonsuz yetenek ve cazibeyle bezemişlerdir. Sıra Hermes’e geldiğin de ise kendine yakışır bir şey yapar, heykelin kalbine sinsilik ve tatmin olmamayı işler. Zeus ortaya çıkan bu genç kız heykelinden gayet memnundur. Ona tüm tanrı vergilerine sahip olan anlamına gelen Pandora, ismini verir. “Ve Zeus Pandora’yı yaratır!..” (Pandora Antik Yunan’da yaratılan ilk kadın olarak kabul görmüştür.) . Zeus Pandora’ya asla açmaması gereken bir kutu emanet ederek onu dünyaya gönderir.

Hermes, Zeus adına Epimetheus’a bu genç kızı hediye eder. Epimetheus, Olymphos tanrılarının ikizi ile iyi anlaşamadığını bunun bir tuzak olabileceğini düşünür fakat Pandora’yı görünce büyülenir ve isteği düşüncelerinden ağır basarak, Zeus’un armağını kabul eder ve Pandora ile evlenir. Aradan yıllar geçer insanlığın ve evrenin en güzel kadını olan istediği her şeyi elde edebilen Pandora artık bunlardan sıkılır. Kendine duyulan fazlaca ilgiden bunalmış bir vaziyettedir. Aklına Zeus’un ona emanet ettiği kutu geldiğinde ise asla açmaması gerektiğini kendine hatırlatır. Fakat Hermes’in kalbine işlediği yetiler sayesinde kutu açmamak için gösterdiği sabrın artık bir önemi yoktur. İçerisinde ne olduğunu merak eden Pandora bir gün merakına yenik düşer ve kutuyu aralar. Kutunun içinden insanlık adına korkunç sayılabilecek tüm felaketler çıkıp dünyaya yayılmıştır. Artık insanlar bu müsibetlerle uğraşmaya mahkum kılınmıştır. Zeus tüm bu intikam oyununu planlamış ve tuzağını ilmek ilmek işlemiştir. Zaten Pandora’nın kaderinde bu kutuyu açmak vardır. Pandora bu gerçeklerle yüzleşmiş ve kutuyu son anda kapatmış. Kutunun içinde sadece umut kalmış, Pandora yaptıklarının telafisi olarak umudu insanlara armağan etmiştir.

Fakat umut  insanlık adına ne kadar iyi bir olgu tartışılır, çünkü mutluluğu umut ediyorsanız bu demektir ki mutsuzsunuz ya da zengin olmayı umut ediyorsanız fakirsinizdir. Kısaca umut gerçekleşmeyenin, gerçekleşmesini beklemektir. Ayrıca intikam için bunca zahmete giren Zeus kutunun içine insanlık için neden iyi bir şey saklasın ?..

Altta görselde gördüğünüz Kalyx-Krater , üzerinde Pandora’nın Olymphos’lu Tanrılar tarafından yaratılışı tasvirlenmiştir. Sahneler şerit halinde ayrılmış olarak tasvirlenmiştir. Üst şeritte elinde şimşek demeti olan ve tahtta oturan Zeus’u görebilirsiniz ( en solda).  Zeus’un  hemen karşısında elinde üç uçlu mızrak olan Posedion betimlenmekte. Tam ortada ise yaratılan Pandora tasvirlenmiş. Solunda Hera yer almaktadır.

 Pandora’nın sağında yer alan miğferli betim ise Ares’tir. Dikkatlice bakılırsa en sağda Ares’e dönük elinde kerykeion olan Hermes’i görebilirsiniz.

Aşağıda ise dans eden Satyrnler betimlenmiştir.

MÖ 460-MÖ 450, Attica (Greece), Kalyx-Krater, Kırmızı figürlü, British Museum

 

01-07-2023
Eylem Özkan

Eylem Özkan

Arkeolog

Merhabalar, Ben Arkeolog Eylem Özkan,

Antik çağ insanlarının günlük yaşantısına, mitlerine, inançlarına, savaş hikayelerine ve kahramanlıklarına her zaman büyük bir ilgi duydum. Bu ilgim beni Arkeolog yaptı. Öğrendikçe ve keşfettikçe aslında çocukken gittiğim müzeleri, antik kentleri sadece seyirlik olarak gezdiğimi farkettim. Bugün seyirci olarak gezdiğim müzelerin, eserlerine baktığım da her bir detayın farklı bir şeyi temsil ettiğini biliyorum. Yazılarımda ki önceliğim bu olacak, insanların bir esere sadece bakmasını değil altında ki hikayesini de çözümlemesini istiyorum.

eylemozzkan@gmail.com

@eylemozkaan