Athena Ve Örümcek

Athena, Zeus’un favori çocuklarından biriydi. Sanat zeka ilham ve barışı temsil eden Athena. Kadınların ilham aldığı, imparatorlukların savaşta yanında Athena bulunsun diye sonsuz adaklar adadığı tanrıçaydı. Kendisinden de tıpkı temsil ettikleri gibi pozitif bir karakter beklenmesin. Athena en ufak terslikte babası dahil kimseyi affetmicek bir öfkeye sahipti. Bu yazımda tanrıça Athena kendisine benzeyen ve bir insan olan Lidyalı Arakne ile karşılaşmasını anlatacağım.

Arakne (arachne)  dokumayı çok severdi, tanrılar ona doğuştan bu yeteneği bahşettiğine inanıyordu. Yeteneğini çok çalışarak parlatmıştı. Onu gergef işlerken gören periler işlemelerini o kadar beğenmişlerdi ki, bir insanın elinden çıkmış olabileceğine inanmadıkları için ona bu işlemeyi “Athena’dan mı öğrendin ?” diye sordular. Arakne bu soruyu beklenmedik bir gafletle cevapladı, onlara Athenadan daha iyi olduğunu, sürekli çalışıp kendini geliştirdiğini söyledi, hatta öyle bir noktaya geldi ki küstahlığı Athena dahil herkesi bu işte geride bırakacağını iddia etti. Periler şaşkınlık ve öfkeyle oradan ayrıldılar. Tabiki de bu olanlar periler tarafından Athena’ya iletilir.

Athena olanları duyunca Arakne’yi görmek ister,  onun yanına yaşlı bir kadın kılığına girerek gider. Ona yaşlı bilgeliği ile öğütler verir, tüm kadınları ve sanatçıları çalışarak yeteneği ile geçebileceğini fakat tanrıça Athena’yı bu kadar küçük görmemesi gerektiğini öğütler. Kiminle konuştuğunun henüz farkında olmayan Arakne karşısında ki yaşlı kadının söylediklerini ciddiye almaz, Athena gelsin onunla da yarışır onu geçerim der. Athena gerçek simasına bürünür ve yarış başlar. Athena adil bir yarış olmasını istediği için insan aletleri kullanarak sanatını işler. Günlerce süren yarışta Athena işlemelerin de Olympos Dağın’da tanrıları ve ailesini onurlandıracak savaşları işlerken, Arakne Zeus’un yaptığı çapkınlıkları ve Athena’nın bakireliğini küstah bir şekilde konu alarak işler. Athena Arakne’nin üstün yeteneğini ve işlemelerini görünce öfkesini sakalamaz Arakne’nin tezgahını dağıtır. Onu aşağılamak ve küçümsemek için işlenen bu işlemeleri yırtar. Arakne tanrıçanın gücünün farkına varmış ve korkmaya başlamıştır, ona kaybetmektense ölmeyi seçen Arakne kendini asar fakat Athena’nın öfkesi henüz dinmemiştir. Onu örümceğe çevirerek hayata geri döndürmüştür. Arakne sonsuz bir ömürle, örümcek ağı örmekle lanetlenmiştir.

 Arakne aslında Athena’nın insan haliydi, onun da tanrıça yetileri olsaydı bu hikaye çok farklı bir son ile bitebilirdi. Tanrılar kendilerine rakip olan ölümlüleri sevmezler. Zaten ölümlü olan bu insanlarla yarışmalarının nedeni ise gücün kimde olduğunu unutan insanlara bir hatırlatma yapmaktır. Anlattığım bu mit örümceklerin ördüğü o güzel ağların nedenini açıklar ve günümüz de çocuklara Örgü Masalı olarak anlatılır.

(British Museum, William Walker, Gravür, Tarih : 1775)

Athena’nın Arakne’yi Örümceğe çevirdikten sonra onun ağ örüşünü izlemesini tasvirleyen tablo. Etrafa bakarsak Athena’nın öfkeden dağıttığı ortamı görebilirsiniz. Duruşu bir pişmanlıktan daha çok kendiyle gurur duyar gibi tasvirlenmiştir. Kendisinin yarattığı yeni Arakne’yi gururla seyreder.