KADER

Küçük bir çocukken hangimiz anne babasına aşık değildi ki. Hepimiz en çok sevilen çocuk olmak için çabalamadık mı hep? Belki olduk belki olamadık. Şimdi daha karmaşık bir ebeveyn ilişkisi olan bir aile üzerine yoğunlaşacağız Oidipus.      

Her şey Thebai kralı Laios’un Pelop’un oğluna tecavüz edip lanetlenmesiyle başlar. Laios’un laneti dünyaya gelecek oğlunun onu öldürüp ve kral olmasıdır. Laios ise bu lanetin gerçekleşmemesi için elinden geleni yaparak yeni doğan oğlunu ayak bileklerinden bağlatıp, ormanda vahşi hayvanlara yem olması için emir vermiştir. Oidipus adını da tam olarak buradan almaktadır. Adı Yunanca da “şiş ayaklı” anlamına gelir. Ama Laios’un yardımcısının vicdanı bebek Oidipus’u ölüme terk etmeye el vermez ve onu bir çobana verir. Çoban kendisine verilen bebeği hiç çocukları olmamış olan Korinht kral ve kraliçesine verir. Onlar da Oidipus’a hiç evlatlıkmış gibi davranmazlar. Yıllar geçer ve Oidipus koca bir delikanlı olur. Genç Oidipus yayılan bir söylenti sonrasında evlatlık olduğunu öğrenir ve gerçek anne babasını öğrenmek üzere kehanet merkezi olan Delphoi’ye kahine gider ve korkunç gerçekle yüzleşir. Kahin, ona babasını öldürüp annesiyle evleneceğini söyleyip başından savmış. Oysa ki Oidipus şuan ki ailesi olan kral ve kraliçeden bahsettiğini sanarak Korinth’i terk eder. O sıra da uşaklarıyla birlikte seyahat eden Laios, yolda Oidipus’la karşılaşıp kavgaya tutuşurlar ve Oidipus hiç tanımadığı babasının katili olmuştur. Laios ölmüştür ve Thebai kralsız kalmıştır. O sırlar da kente Sphinx adında bir canavar musallat olmuştur. Sphinx karşılaştığı herkese bilmece sorup, cevabını bilemeyen herkesi yiyormuş. Thebai halkı bu canavar karşısında çağresiz kalmıştır. Oidipus’un yolu Sphinx ile karşılaşınca bu kez bilmecesini ona yöneltmiş sorusunu “O hangi yaratıktır ki bir süre dört ayak üzerinde, bir süre iki süre de üç ayakla yürür ve doğa yasalarına aykırı olarak, ayakları en çok olduğu zaman güçsüzdür”. Oidipus, hemen cevabını vermiş “insan”. Doğru cevabı duyan Sphinx kendini kayalıklardan aşağı atarak intihar etmiş. Bu arada kralsız kalan Thebai halkı hem ülkelerini hem de kendi canlarını kurtarın bu genci kral ilan edip kraliçeyle evlendirmişler. Yıllarca ferah için de yaşamışlar ta ki ülkenin üzerinde bir an da kara bulutlar toplanmış. Topraklar verimsizleşmiş, salgın hastalıklar kente yayılmaya başlamış.    

Oidipus yine Delphoi kahinlerine danışmaya karar vermiş. Bir elçi gönderip olanlara çözüm yolu aramış fakat tek çözüm olarak kahinlerin dedikleri tek şey ölen kral Laios’un katilinin bulunup öcünün alınması gerektiğini ancak o şekilde lanetin ortadan kalkacağını söylemişler.  Son çare olarak Oidipus kör kahin Teiresias’tan yardım istemiş. Kör kahin katilin Oidipus olduğunu babasını kendisinin öldürdüğünü ve laneti gerçekleştirdiğini anlatmış. Oğluyla evlendiğini öğrenen kraliçe oracıkta intihar edip canına kıyar, Oidipus ise annesinin iğnesiyle gözlerini oyarak kör olmuştur. Annesinden olan iki kızını da yanına alarak Attika’ya doğru yola çıkar. Yıllarca dilendikten sonra kendi eceliyle dünyaya gözlerini yumar. Kader her ne kadar değişken olsa da bir şekilde olması gereken oluyor. Bazen kaçmak uzaklaşmak anlamına gelmez aksine gideceğimiz yere zamanından önce varmamıza bile neden olabilir.